Η τεχνολογία έχει αλλάξει τα δεδομένα και ο εκπαιδευτικός δεν είναι σήμερα ο… παντογνώστης που ήταν κάποτε. Με την πληροφορία παντού διαθέσιμη και σε διαφορετικές μορφές και με εργαλεία σαν την Τεχνητή Νοημοσύνη και τις ασύγχρονες πλατφόρμες μάθησης, ο ρόλος του καθηγητή δεν γίνεται να μείνει ίδιος.

Ξέρουμε, όμως, ποιος θα είναι;

1. Η τάξη χωρίς σύνορα

Αρχικά πρέπει να παραδεχτούμε ότι είναι επιτακτική ανάγκη να αλλάξει ο δάσκαλος κι αυτό γιατί έχει ήδη αλλάξει η τάξη αλλά και η ίδια η διαδικασία της μάθησης.

Στην Ελλάδα, για παράδειγμα, το αναγνωρισμένο κολλέγιο Med College ενσωματώνει σύγχρονες τεχνολογίες στη διδασκαλία, αποδεικνύοντας ότι η τεχνολογία δεν είναι πολυτέλεια, αλλά εργαλείο που αναβαθμίζει ουσιαστικά τη μαθησιακή εμπειρία.

Παράλληλα η μάθηση δεν περιορίζεται στο σχολικό κτίριο: υπάρχουν συνεργασίες με σχολεία άλλων χωρών, συμμετοχή σε διεθνή προγράμματα και διαδικτυακές κοινότητες που δείχνουν την κατεύθυνση του μέλλοντος. Ένας μαθητής από κάποιο χωριό της Ελλάδας μπορεί να παρακολουθεί μαθήματα στο Harvard ή να συμμετέχει σε πρόγραμμα ανταλλαγής μαθητών. Ο δάσκαλος, λοιπόν, καλείται να δει τη… μεγαλύτερη εικόνα και να μη μείνει “παγιδευμένος” στα τοπικά στεγανά.

2. Από παντογνώστης σε καθοδηγητής

Σήμερα οι μαθητές μπορούν να βρουν οποιαδήποτε πληροφορία σε δευτερόλεπτα, κάτι που σημαίνει ότι δεν βλέπουν πια τον δάσκαλο σαν βιβλιοθήκη, αλλά σαν κάποιον που θα τους δείξει πώς να ξεχωρίζουν το αξιόπιστο από το άχρηστο.

Πώς γίνεται αυτό στην πράξη; Αντί να κάνει βαρετές διαλέξεις για το μάθημα Ιστορίας, ο δάσκαλος μπορεί να ζητήσει από τους μαθητές να βρουν ψηφιακές πηγές και να τις συγκρίνουν. Εκείνος τους καθοδηγεί να καταλάβουν ποια αξίζει και γιατί και έτσι η παπαγαλία αρχίζει σιγά σιγά να αποτελεί παρελθόν.

Ο δάσκαλος είναι και εκείνος που διδάσκει πώς να χρησιμοποιούμε σωστά το internet. Από την αναζήτηση πηγών μέχρι το πώς αποφεύγουμε fake news, μπορεί να διαδραματίσει καίριο ρόλο στη σημερινή υπερπληροφόρηση.

3. Μάθηση με τον ρυθμό του κάθε μαθητή

Κάτι εξίσου σημαντικό που βλέπουμε να συμβαίνει τα τελευταία χρόνια είναι το γεγονός ότι το εκπαιδευτικό σύστημα, και κατά συνέπεια και ο εκάστοτε δάσκαλος, αναγνωρίζει τις ιδιαιτερότητες κάθε μαθητή και προσαρμόζει το διδακτικό του στυλ ανάλογα με τις απαιτήσεις.

Για παράδειγμα, μπορεί ο δάσκαλος να χρησιμοποιεί μια online πλατφόρμα για ασκήσεις η οποία συλλέγει και αναλύει δεδομένα - στο τέλος ο καθηγητής καταλήγει σε δεδομένα και κατανοεί καλύτερα τι δυσκολεύει τον κάθε μαθητή ξεχωριστά, κάτι που με τη σειρά του μπορεί να οδηγήσει σε εξατομικευμένες ασκήσεις.

4. Συνεργασία σε άλλο level

Εργαλεία συνεργασίας σαν τα Google Docs δίνουν την ευκαιρία στους μαθητές να δουλεύουν μαζί, ακόμα κι αν δεν είναι στο ίδιο δωμάτιο. Ο ρόλος του δασκάλου, λοιπόν, σε μια τέτοια περίπτωση είναι να συντονίζει και να δίνει κατευθύνσεις.

Όταν μια ομαδική εργασία για το περιβάλλον γράφεται σε κοινό έγγραφο, ο εκπαιδευτικός όχι μόνο μπορεί να δει ποιος συνεισφέρει και πόσο αλλά καθοδηγεί και την ομάδα αν δει ότι χρειάζεται.

Εκτός από αυτό βέβαια, η τεχνολογία φέρνει στην τάξη εικόνα, ήχο, προσομοιώσεις και εικονική πραγματικότητα, κάτι που κάνει το μάθημα πιο ζωντανό και κατανοητό. Σκέψου πόσο ενδιαφέρουσα γίνεται η γεωγραφία όταν μπορείς να “περπατήσεις” μέσω VR στους δρόμους μιας ξένης πόλης ή να “δεις” τα ζώα της ζούγκλας.

5. Συνεχής ανατροφοδότηση

Εκτός από τη διδασκαλία, αλλάζει και ο τρόπος της εξέτασης όμως, και ο εκπαιδευτικός του σήμερα και του αύριο καλείται να προσαρμοστεί. Οι εξετάσεις δεν είναι πια ο μοναδικός τρόπος αξιολόγησης, αλλά μέσα από online quizzes και μικρές ασκήσεις, αντιλαμβάνεται συνεχώς τι έχει καταλάβει η τάξη.

Ο ρόλος του εκπαιδευτικού δεν μικραίνει - αλλάζει. Από απλός εκφωνητής του μαθήματος, γίνεται καθοδηγητής, συντονιστής, μέντορας. Η τεχνολογία του δίνει τη δυνατότητα να κάνει το μάθημα πιο προσαρμοσμένο, πιο συνεργατικό και πιο κοντά στον κόσμο που οι μαθητές όντως ζουν.

Κι αυτό είναι που κάνει τη μάθηση πραγματικά ενδιαφέρουσα.