Οι αγρότες θα λένε τον πόνο τους στις γάτες... ή θα τους βρει η πολιτεία εργάτες;
Μοιράσου το άρθρο:
12-10-2022
Γράφει ο Ιατρός Γεώργιος Μουζόπουλος *
Πονοκέφαλος έχει προκληθεί στους αγρότες λόγω της έλλειψης εργατών γης. Κινδυνεύει η παραγωγή τους να πάει στα αζήτητα, γιατί δεν υπάρχουν άμεσα διαθέσιμοι εργάτες να μαζέψουν τις ελιές.
Οι αγρότες καταγγέλλουν την έλλειψη συντονισμού της κυβέρνησης και τις μεγάλες γραφειοκρατικές αγκυλώσεις, που οδηγούν σε υπέρμετρες καθυστερήσεις για τη νόμιμη απόκτηση εργατικού δυναμικού προερχόμενου από τρίτες χώρες. Σημειώνεται ότι μεγάλο μέρος των εργατών γης επιλέγουν να μεταβούν σε άλλες χώρες, π.χ. την Ιταλία ή την Ισπανία, προκειμένου να ωφεληθούν απλούστερων και ταχύτερων διαδικασιών, ευνοϊκότερου θεσμικού πλαισίου, πληρέστερων εργασιακών δικαιωμάτων, ανθρώπινων συνθηκών διαβίωσης και υψηλότερων αποδοχών. Μέχρι και τα εισιτήρια τους πλήρωσαν... για να πάνε στην Ιταλία! Αντίθετα στην Ελλάδα, το ισχύον θεσμικό πλαίσιο χαρακτηρίζεται από αναποτελεσματικότητα, οδηγώντας τελικώς πολύτιμα εργατικά χέρια σε φυγή!
Πράγματι η διαδικασία πρόσληψης αλλοδαπών ή ημεδαπών εργατών είναι χρονοβόρος, κοστίζει 110 ευρώ η πρόσκληση και απαιτεί την απουσία του αγρότη από το χωράφι για πολλές ώρες ή και ημέρες, προκειμένου να τα προλάβει όλα.
Για την εύρεση λοιπόν εργατών γης ο αγρότης θα πρέπει:
• να δαπανήσει χρόνο για την ανεύρεση νόμιμων εργατών γης
• μετά να πάει στον λογιστή για να φτιαχτεί ο πίνακας ωρών εργασίας των εργατών μαζί με τα απαραίτητα έγγραφα
• μετά να βρει τεχνικό ασφάλειας (ηλεκτρολόγο – μηχανολόγο) για να υπογράψει τον πίνακα ωρών εργασίας
• μετά να καταθέσει τον πίνακα ωρών εργασίας των εργατών, αλλά και την σύμβαση του τεχνικού ασφαλείας στην επιθεώρηση εργασίας
• μετά να απευθυνθεί στο τμήμα ασφάλειας και υγιεινής εργαζομένων προς υπογραφή και έγκριση και μετά να πάρει τους εργάτες και να τους μεταφέρει στον τόπο εργασίας τους.
Η ίδια διαδικασία ισχύει και στην περίπτωση που ο αγρότης έχει για βοήθεια φίλους ή γνωστούς που τους απασχολεί χωρίς αμοιβή με την προσφορά βοήθειας του ενός στον άλλον. Επίσης εάν αλλάξουν οι εργάτες ή αν ακόμα ο αγρότης χρειαστεί και κάποιο άλλο άτομο ή είναι διαφορετικά άτομα κάθε μέρα, θα πρέπει η παραπάνω διαδικασία να επαναλαμβάνεται καθημερινά διότι θα απαιτείται νέος πίνακας ωρών και ούτω καθ’ εξής. Επιπλέον οι ελαιοπαραγωγοί με μικρότερες εκτάσεις από 40 στρέμματα δεν μπορούν να απασχολήσουν εργάτες γης. Πολλά ξεκινούν από το γεγονός ότι ο Νόμος 4251/2014 που επέτρεπε την απασχόληση παράτυπα διαμενόντων πολιτών τρίτων χωρών στην αγροτική οικονομία, καταργήθηκε από 1-7-2022. Η κυβέρνηση επίσης κατάργησε την απόδοση ΑΜΚΑ το 2019, στους αλλοδαπούς εργάτες με αποτέλεσμα να μην μπορούν να εργαστούν νόμιμα! Αυτή η πρωτοβουλία της κυβέρνησης, θα οδηγήσει τους εργαζόμενους σε καθεστώς παρανομίας και παραοικονομίας, σε συνθήκες εργασιακής εκμετάλλευσης και παράλληλα θα στερήσει πολύτιμους πόρους από το ασφαλιστικό σύστημα.
Όλες αυτές οι γραφειοκρατικές αγκυλώσεις σε συνδυασμό με την έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού έχουν φέρει σε απόγνωση τους αγρότες. Το εισόδημα των αγροτών μειώνεται, οι τοπικές κοινωνίες μαραζώνουν και τα έσοδα του κράτους ελαττώνονται λόγω της αντίστοιχης μείωσης των εξαγωγών. Η περιφέρεια συρρικνώνεται….οι νέοι φεύγουν γιατί δεν μπορεί να τους απορροφήσει η τοπική κοινωνία….το δημογραφικό εντείνεται...Σήμερα είναι η έλλειψη εργατών γης, αύριο θα είναι οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής με την λειψυδρία ή την καταστροφή της σοδειάς και μεθαύριο όταν η γενιά των 60 και 70 ετών που ασχολείται τώρα με τα χωράφια αποσυρθεί, ποιος θα συνεχίσει το έργο τους; Θα πάει ο νέος να γίνει αγρότης; Γιατί να γίνει κάποιος αγρότης όταν αργότερα η σύνταξη του θα είναι 337 ευρώ, ενώ για όλους τους υπόλοιπους κλάδους η σύνταξη είναι 480 ευρώ; Πως θα γίνει κάποιος αγρότης όταν μόνο το 2.6% των πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης επενδύονται στη γεωργία; Πως να ασχοληθεί κάποιος νέος με τη γεωργία όταν “επιτρέπονται” οι παράνομες ελληνοποιήσεις ξένων προϊόντων; Πως να γίνει κάποιος αγρότης όταν ο ΕΛΓΑ δεν στέκεται εγκαίρως δίπλα του σε περίπτωση καταστροφής της σοδειάς από τις ανεξέλεγκτες καιρικές συνθήκες; Πως να γίνει κάποιος αγρότης όταν του δίνεις αποζημίωση και μετά την ζητάς πίσω; Πως να γίνει κάποιος αγρότης όταν οι τράπεζες δεν είναι φιλικές προς τις αγροτικές επενδύσεις, απαιτούν πολλά έγγραφα και εγγυήσεις... καταστάσεις χρονοβόρες! Συνάμα ο κίνδυνος σοβαρής επισιτιστικής κρίσης και η ακρίβεια στα είδη πρώτης ανάγκης που συνοδεύεται από αισχροκέρδεια, μας απειλούν όλους!
Το ΠΑΣΟΚ διαχρονικά ήταν κοντά στον αγρότη! Εξύψωσε το βιοτικό επίπεδο των αγροτών και έχουν να θυμούνται οι αγρότες ότι πέρασαν καλά! Το ΠΑΣΟΚ έδινε μεγαλύτερη επιστροφή του ειδικού φόρου κατανάλωσης πετρελαίου όταν το πετρέλαιο είχε 1.20 ευρώ το λίτρο, από ότι δίνει τώρα η κυβέρνηση που το πετρέλαιο αγγίζει τα 2 ευρώ. Στα χρόνια του ΠΑΣΟΚ όταν ο ΕΛΓΑ χρωστούσε 3.5 δις στις τράπεζες, η τρόικα ζητούσε είτε να κλείσει ο ΕΛΓΑ, είτε το χρέος να το επωμιστούν οι αγρότες! Το ΠΑΣΟΚ τι έκανε; Δεν πείραξε τους αγρότες, αντιθέτως το χρέος του ΕΛΓΑ το πέρασε στην Γενική Κυβέρνηση του κράτους με σημαντικό πολιτικό κόστος, γιατί αυτή η κίνηση εκτόξευσε το έλλειμμα του προϋπολογισμού!
Το ΠΑΣΟΚ παραμένει δίπλα στον αγρότη... και έχει προτείνει μια δέσμη μέτρων για την στήριξη του πρωτογενή τομέα, έτσι ώστε να παραμείνει βιώσιμος, να εξασφαλιστεί η συγκομιδή των προϊόντων από τους μετακλητούς εργάτες γης και να προστατευτεί το εισόδημα των αγροτών. Αυτά τα μέτρα συγκεκριμένα περιλαμβάνουν:
Για την αντιμετώπιση του προβλήματος εύρεσης εργατών γης, προτείνεται άμεσα η καταγραφή και η αδειοδότηση για εργασία όλων των εργατών γης που βρίσκονται ήδη στην πατρίδα μας και εργάζονται παράτυπα, δίνοντας παράταση για υποβολή αίτησης μέχρι τέλος του έτους, αποκτώντας οι εργάτες νομιμοποίηση διαμονής, νόμιμη παροχή εργασίας και δυνατότητα ασφάλισης. Εδώ θα μπορούσαν να απασχοληθούν οι χιλιάδες πρόσφυγες που υπάρχουν στα κέντρα φιλοξενίας ήδη.
Επιπλέον προτείνεται ο διπλασιασμός του πλαφόν εργατών γης από μετάκληση, ανά περιφερειακή ενότητα και η απλούστευση χωρίς γραφειοκρατικές αγκυλώσεις της μετάκλησης εργατών γης από Τρίτες Χώρες, πάλι με παράταση υποβολής αίτησης μέχρι τέλος του έτους, με δυνατότητα ασφάλισης μέσω εργοσήμου και με δυνατότητα ενδιάμεσων επισκέψεων στην πατρίδα τους. Εδώ τα προξενεία των χωρών πρέπει να παίξουν σημαντικό ρόλο μέσα από διακρατικές συμφωνίες! Τα προξενεία να δέχονται αιτήσεις και να πραγματοποιούν τους ελέγχους!
Δυνατότητα για χρήση εργατών και από αγρότες με ιδιοκτησίες μικρότερες των 40 στρεμμάτων ή αντίθετα δυνατότητα κοινής πρόσκλησης εργατών γης από δύο εργοδότες, εάν ο κλήρος τους είναι μικρός, προκειμένου να μπορέσουν να εξυπηρετηθούν στις εργασίες συγκομιδής της ελιάς.
Εγώ επιπλέον θα σταθώ και στην προσέλκυση του νέου Έλληνα άνεργου στο χωράφι... αφού το μεροκάματο είναι καλό γύρω στα 40-50 ευρώ για 8 ώρες! Η δουλειά βέβαια είναι σκληρή! Επιπλέον στήριξη των νέων και με θεσμικές παρεμβάσεις με χαμηλότοκα δάνεια για να επενδύσει στη γη, φοροαπαλλαγές μέχρι ένα ορισμένο όριο ηλικίας και εξασφάλιση απαλλαγών - διευκολύνσεων (τύπου τρίτεκνων ή πολύτεκνων) για την δημιουργία νέας αγροτικής οικογένειας ακόμα και ας έχουν ένα ή δύο παιδιά! Διότι όταν ο κλήρος θα είναι δικός τους... δεν θα αισθάνονται εργάτες!
Επιτέλους ας κινηθούμε... αλλιώς οι αγρότες θα λένε τον πόνο τους στις γάτες, αν η πολιτεία δεν βρει εργάτες ή δεν στηρίξει τους μελλοντικούς εργάτες!
* Ο Γεώργιος Μουζόπουλος είναι Ιατρός - Ορθοπαιδικός Χειρουργός στο ΓΝ Λακωνίας – ΝΜ Σπάρτης, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Χαιδελβέργης Γερμανίας, με Master στη Διοίκηση των Μονάδων Υγείας, στην Αθλητιατρική και την Βιοστατιστική – Μεθοδολογία της Έρευνας, Υπεύθυνος του Τομέα Υγείας & Μέλος της Νομαρχιακής Οργάνωσης του ΠΑ.ΣΟ.Κ – ΚΙΝ.ΑΛ Λακωνίας. Υποψήφιος Βουλευτής με το ΠΑ.ΣΟ.Κ – ΚΙΝ.ΑΛ στο Ν. Λακωνίας
Οι αγρότες καταγγέλλουν την έλλειψη συντονισμού της κυβέρνησης και τις μεγάλες γραφειοκρατικές αγκυλώσεις, που οδηγούν σε υπέρμετρες καθυστερήσεις για τη νόμιμη απόκτηση εργατικού δυναμικού προερχόμενου από τρίτες χώρες. Σημειώνεται ότι μεγάλο μέρος των εργατών γης επιλέγουν να μεταβούν σε άλλες χώρες, π.χ. την Ιταλία ή την Ισπανία, προκειμένου να ωφεληθούν απλούστερων και ταχύτερων διαδικασιών, ευνοϊκότερου θεσμικού πλαισίου, πληρέστερων εργασιακών δικαιωμάτων, ανθρώπινων συνθηκών διαβίωσης και υψηλότερων αποδοχών. Μέχρι και τα εισιτήρια τους πλήρωσαν... για να πάνε στην Ιταλία! Αντίθετα στην Ελλάδα, το ισχύον θεσμικό πλαίσιο χαρακτηρίζεται από αναποτελεσματικότητα, οδηγώντας τελικώς πολύτιμα εργατικά χέρια σε φυγή!
Πράγματι η διαδικασία πρόσληψης αλλοδαπών ή ημεδαπών εργατών είναι χρονοβόρος, κοστίζει 110 ευρώ η πρόσκληση και απαιτεί την απουσία του αγρότη από το χωράφι για πολλές ώρες ή και ημέρες, προκειμένου να τα προλάβει όλα.
Για την εύρεση λοιπόν εργατών γης ο αγρότης θα πρέπει:
• να δαπανήσει χρόνο για την ανεύρεση νόμιμων εργατών γης
• μετά να πάει στον λογιστή για να φτιαχτεί ο πίνακας ωρών εργασίας των εργατών μαζί με τα απαραίτητα έγγραφα
• μετά να βρει τεχνικό ασφάλειας (ηλεκτρολόγο – μηχανολόγο) για να υπογράψει τον πίνακα ωρών εργασίας
• μετά να καταθέσει τον πίνακα ωρών εργασίας των εργατών, αλλά και την σύμβαση του τεχνικού ασφαλείας στην επιθεώρηση εργασίας
• μετά να απευθυνθεί στο τμήμα ασφάλειας και υγιεινής εργαζομένων προς υπογραφή και έγκριση και μετά να πάρει τους εργάτες και να τους μεταφέρει στον τόπο εργασίας τους.
Η ίδια διαδικασία ισχύει και στην περίπτωση που ο αγρότης έχει για βοήθεια φίλους ή γνωστούς που τους απασχολεί χωρίς αμοιβή με την προσφορά βοήθειας του ενός στον άλλον. Επίσης εάν αλλάξουν οι εργάτες ή αν ακόμα ο αγρότης χρειαστεί και κάποιο άλλο άτομο ή είναι διαφορετικά άτομα κάθε μέρα, θα πρέπει η παραπάνω διαδικασία να επαναλαμβάνεται καθημερινά διότι θα απαιτείται νέος πίνακας ωρών και ούτω καθ’ εξής. Επιπλέον οι ελαιοπαραγωγοί με μικρότερες εκτάσεις από 40 στρέμματα δεν μπορούν να απασχολήσουν εργάτες γης. Πολλά ξεκινούν από το γεγονός ότι ο Νόμος 4251/2014 που επέτρεπε την απασχόληση παράτυπα διαμενόντων πολιτών τρίτων χωρών στην αγροτική οικονομία, καταργήθηκε από 1-7-2022. Η κυβέρνηση επίσης κατάργησε την απόδοση ΑΜΚΑ το 2019, στους αλλοδαπούς εργάτες με αποτέλεσμα να μην μπορούν να εργαστούν νόμιμα! Αυτή η πρωτοβουλία της κυβέρνησης, θα οδηγήσει τους εργαζόμενους σε καθεστώς παρανομίας και παραοικονομίας, σε συνθήκες εργασιακής εκμετάλλευσης και παράλληλα θα στερήσει πολύτιμους πόρους από το ασφαλιστικό σύστημα.
Όλες αυτές οι γραφειοκρατικές αγκυλώσεις σε συνδυασμό με την έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού έχουν φέρει σε απόγνωση τους αγρότες. Το εισόδημα των αγροτών μειώνεται, οι τοπικές κοινωνίες μαραζώνουν και τα έσοδα του κράτους ελαττώνονται λόγω της αντίστοιχης μείωσης των εξαγωγών. Η περιφέρεια συρρικνώνεται….οι νέοι φεύγουν γιατί δεν μπορεί να τους απορροφήσει η τοπική κοινωνία….το δημογραφικό εντείνεται...Σήμερα είναι η έλλειψη εργατών γης, αύριο θα είναι οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής με την λειψυδρία ή την καταστροφή της σοδειάς και μεθαύριο όταν η γενιά των 60 και 70 ετών που ασχολείται τώρα με τα χωράφια αποσυρθεί, ποιος θα συνεχίσει το έργο τους; Θα πάει ο νέος να γίνει αγρότης; Γιατί να γίνει κάποιος αγρότης όταν αργότερα η σύνταξη του θα είναι 337 ευρώ, ενώ για όλους τους υπόλοιπους κλάδους η σύνταξη είναι 480 ευρώ; Πως θα γίνει κάποιος αγρότης όταν μόνο το 2.6% των πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης επενδύονται στη γεωργία; Πως να ασχοληθεί κάποιος νέος με τη γεωργία όταν “επιτρέπονται” οι παράνομες ελληνοποιήσεις ξένων προϊόντων; Πως να γίνει κάποιος αγρότης όταν ο ΕΛΓΑ δεν στέκεται εγκαίρως δίπλα του σε περίπτωση καταστροφής της σοδειάς από τις ανεξέλεγκτες καιρικές συνθήκες; Πως να γίνει κάποιος αγρότης όταν του δίνεις αποζημίωση και μετά την ζητάς πίσω; Πως να γίνει κάποιος αγρότης όταν οι τράπεζες δεν είναι φιλικές προς τις αγροτικές επενδύσεις, απαιτούν πολλά έγγραφα και εγγυήσεις... καταστάσεις χρονοβόρες! Συνάμα ο κίνδυνος σοβαρής επισιτιστικής κρίσης και η ακρίβεια στα είδη πρώτης ανάγκης που συνοδεύεται από αισχροκέρδεια, μας απειλούν όλους!
Το ΠΑΣΟΚ διαχρονικά ήταν κοντά στον αγρότη! Εξύψωσε το βιοτικό επίπεδο των αγροτών και έχουν να θυμούνται οι αγρότες ότι πέρασαν καλά! Το ΠΑΣΟΚ έδινε μεγαλύτερη επιστροφή του ειδικού φόρου κατανάλωσης πετρελαίου όταν το πετρέλαιο είχε 1.20 ευρώ το λίτρο, από ότι δίνει τώρα η κυβέρνηση που το πετρέλαιο αγγίζει τα 2 ευρώ. Στα χρόνια του ΠΑΣΟΚ όταν ο ΕΛΓΑ χρωστούσε 3.5 δις στις τράπεζες, η τρόικα ζητούσε είτε να κλείσει ο ΕΛΓΑ, είτε το χρέος να το επωμιστούν οι αγρότες! Το ΠΑΣΟΚ τι έκανε; Δεν πείραξε τους αγρότες, αντιθέτως το χρέος του ΕΛΓΑ το πέρασε στην Γενική Κυβέρνηση του κράτους με σημαντικό πολιτικό κόστος, γιατί αυτή η κίνηση εκτόξευσε το έλλειμμα του προϋπολογισμού!
Το ΠΑΣΟΚ παραμένει δίπλα στον αγρότη... και έχει προτείνει μια δέσμη μέτρων για την στήριξη του πρωτογενή τομέα, έτσι ώστε να παραμείνει βιώσιμος, να εξασφαλιστεί η συγκομιδή των προϊόντων από τους μετακλητούς εργάτες γης και να προστατευτεί το εισόδημα των αγροτών. Αυτά τα μέτρα συγκεκριμένα περιλαμβάνουν:
Για την αντιμετώπιση του προβλήματος εύρεσης εργατών γης, προτείνεται άμεσα η καταγραφή και η αδειοδότηση για εργασία όλων των εργατών γης που βρίσκονται ήδη στην πατρίδα μας και εργάζονται παράτυπα, δίνοντας παράταση για υποβολή αίτησης μέχρι τέλος του έτους, αποκτώντας οι εργάτες νομιμοποίηση διαμονής, νόμιμη παροχή εργασίας και δυνατότητα ασφάλισης. Εδώ θα μπορούσαν να απασχοληθούν οι χιλιάδες πρόσφυγες που υπάρχουν στα κέντρα φιλοξενίας ήδη.
Επιπλέον προτείνεται ο διπλασιασμός του πλαφόν εργατών γης από μετάκληση, ανά περιφερειακή ενότητα και η απλούστευση χωρίς γραφειοκρατικές αγκυλώσεις της μετάκλησης εργατών γης από Τρίτες Χώρες, πάλι με παράταση υποβολής αίτησης μέχρι τέλος του έτους, με δυνατότητα ασφάλισης μέσω εργοσήμου και με δυνατότητα ενδιάμεσων επισκέψεων στην πατρίδα τους. Εδώ τα προξενεία των χωρών πρέπει να παίξουν σημαντικό ρόλο μέσα από διακρατικές συμφωνίες! Τα προξενεία να δέχονται αιτήσεις και να πραγματοποιούν τους ελέγχους!
Δυνατότητα για χρήση εργατών και από αγρότες με ιδιοκτησίες μικρότερες των 40 στρεμμάτων ή αντίθετα δυνατότητα κοινής πρόσκλησης εργατών γης από δύο εργοδότες, εάν ο κλήρος τους είναι μικρός, προκειμένου να μπορέσουν να εξυπηρετηθούν στις εργασίες συγκομιδής της ελιάς.
Εγώ επιπλέον θα σταθώ και στην προσέλκυση του νέου Έλληνα άνεργου στο χωράφι... αφού το μεροκάματο είναι καλό γύρω στα 40-50 ευρώ για 8 ώρες! Η δουλειά βέβαια είναι σκληρή! Επιπλέον στήριξη των νέων και με θεσμικές παρεμβάσεις με χαμηλότοκα δάνεια για να επενδύσει στη γη, φοροαπαλλαγές μέχρι ένα ορισμένο όριο ηλικίας και εξασφάλιση απαλλαγών - διευκολύνσεων (τύπου τρίτεκνων ή πολύτεκνων) για την δημιουργία νέας αγροτικής οικογένειας ακόμα και ας έχουν ένα ή δύο παιδιά! Διότι όταν ο κλήρος θα είναι δικός τους... δεν θα αισθάνονται εργάτες!
Επιτέλους ας κινηθούμε... αλλιώς οι αγρότες θα λένε τον πόνο τους στις γάτες, αν η πολιτεία δεν βρει εργάτες ή δεν στηρίξει τους μελλοντικούς εργάτες!
* Ο Γεώργιος Μουζόπουλος είναι Ιατρός - Ορθοπαιδικός Χειρουργός στο ΓΝ Λακωνίας – ΝΜ Σπάρτης, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Χαιδελβέργης Γερμανίας, με Master στη Διοίκηση των Μονάδων Υγείας, στην Αθλητιατρική και την Βιοστατιστική – Μεθοδολογία της Έρευνας, Υπεύθυνος του Τομέα Υγείας & Μέλος της Νομαρχιακής Οργάνωσης του ΠΑ.ΣΟ.Κ – ΚΙΝ.ΑΛ Λακωνίας. Υποψήφιος Βουλευτής με το ΠΑ.ΣΟ.Κ – ΚΙΝ.ΑΛ στο Ν. Λακωνίας
Πονοκέφαλος έχει προκληθεί στους αγρότες λόγω της έλλειψης εργατών γης. Κινδυνεύει η παραγωγή τους να πάει στα αζήτητα, γιατί δεν υπάρχουν άμεσα διαθέσιμοι εργάτες να μαζέψουν τις ελιές.
Οι αγρότες καταγγέλλουν την έλλειψη συντονισμού της κυβέρνησης και τις μεγάλες γραφειοκρατικές αγκυλώσεις, που οδηγούν σε υπέρμετρες καθυστερήσεις για τη νόμιμη απόκτηση εργατικού δυναμικού προερχόμενου από τρίτες χώρες. Σημειώνεται ότι μεγάλο μέρος των εργατών γης επιλέγουν να μεταβούν σε άλλες χώρες, π.χ. την Ιταλία ή την Ισπανία, προκειμένου να ωφεληθούν απλούστερων και ταχύτερων διαδικασιών, ευνοϊκότερου θεσμικού πλαισίου, πληρέστερων εργασιακών δικαιωμάτων, ανθρώπινων συνθηκών διαβίωσης και υψηλότερων αποδοχών. Μέχρι και τα εισιτήρια τους πλήρωσαν... για να πάνε στην Ιταλία! Αντίθετα στην Ελλάδα, το ισχύον θεσμικό πλαίσιο χαρακτηρίζεται από αναποτελεσματικότητα, οδηγώντας τελικώς πολύτιμα εργατικά χέρια σε φυγή!
Πράγματι η διαδικασία πρόσληψης αλλοδαπών ή ημεδαπών εργατών είναι χρονοβόρος, κοστίζει 110 ευρώ η πρόσκληση και απαιτεί την απουσία του αγρότη από το χωράφι για πολλές ώρες ή και ημέρες, προκειμένου να τα προλάβει όλα.
Για την εύρεση λοιπόν εργατών γης ο αγρότης θα πρέπει:
• να δαπανήσει χρόνο για την ανεύρεση νόμιμων εργατών γης
• μετά να πάει στον λογιστή για να φτιαχτεί ο πίνακας ωρών εργασίας των εργατών μαζί με τα απαραίτητα έγγραφα
• μετά να βρει τεχνικό ασφάλειας (ηλεκτρολόγο – μηχανολόγο) για να υπογράψει τον πίνακα ωρών εργασίας
• μετά να καταθέσει τον πίνακα ωρών εργασίας των εργατών, αλλά και την σύμβαση του τεχνικού ασφαλείας στην επιθεώρηση εργασίας
• μετά να απευθυνθεί στο τμήμα ασφάλειας και υγιεινής εργαζομένων προς υπογραφή και έγκριση και μετά να πάρει τους εργάτες και να τους μεταφέρει στον τόπο εργασίας τους.
Η ίδια διαδικασία ισχύει και στην περίπτωση που ο αγρότης έχει για βοήθεια φίλους ή γνωστούς που τους απασχολεί χωρίς αμοιβή με την προσφορά βοήθειας του ενός στον άλλον. Επίσης εάν αλλάξουν οι εργάτες ή αν ακόμα ο αγρότης χρειαστεί και κάποιο άλλο άτομο ή είναι διαφορετικά άτομα κάθε μέρα, θα πρέπει η παραπάνω διαδικασία να επαναλαμβάνεται καθημερινά διότι θα απαιτείται νέος πίνακας ωρών και ούτω καθ’ εξής. Επιπλέον οι ελαιοπαραγωγοί με μικρότερες εκτάσεις από 40 στρέμματα δεν μπορούν να απασχολήσουν εργάτες γης. Πολλά ξεκινούν από το γεγονός ότι ο Νόμος 4251/2014 που επέτρεπε την απασχόληση παράτυπα διαμενόντων πολιτών τρίτων χωρών στην αγροτική οικονομία, καταργήθηκε από 1-7-2022. Η κυβέρνηση επίσης κατάργησε την απόδοση ΑΜΚΑ το 2019, στους αλλοδαπούς εργάτες με αποτέλεσμα να μην μπορούν να εργαστούν νόμιμα! Αυτή η πρωτοβουλία της κυβέρνησης, θα οδηγήσει τους εργαζόμενους σε καθεστώς παρανομίας και παραοικονομίας, σε συνθήκες εργασιακής εκμετάλλευσης και παράλληλα θα στερήσει πολύτιμους πόρους από το ασφαλιστικό σύστημα.
Όλες αυτές οι γραφειοκρατικές αγκυλώσεις σε συνδυασμό με την έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού έχουν φέρει σε απόγνωση τους αγρότες. Το εισόδημα των αγροτών μειώνεται, οι τοπικές κοινωνίες μαραζώνουν και τα έσοδα του κράτους ελαττώνονται λόγω της αντίστοιχης μείωσης των εξαγωγών. Η περιφέρεια συρρικνώνεται….οι νέοι φεύγουν γιατί δεν μπορεί να τους απορροφήσει η τοπική κοινωνία….το δημογραφικό εντείνεται...Σήμερα είναι η έλλειψη εργατών γης, αύριο θα είναι οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής με την λειψυδρία ή την καταστροφή της σοδειάς και μεθαύριο όταν η γενιά των 60 και 70 ετών που ασχολείται τώρα με τα χωράφια αποσυρθεί, ποιος θα συνεχίσει το έργο τους; Θα πάει ο νέος να γίνει αγρότης; Γιατί να γίνει κάποιος αγρότης όταν αργότερα η σύνταξη του θα είναι 337 ευρώ, ενώ για όλους τους υπόλοιπους κλάδους η σύνταξη είναι 480 ευρώ; Πως θα γίνει κάποιος αγρότης όταν μόνο το 2.6% των πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης επενδύονται στη γεωργία; Πως να ασχοληθεί κάποιος νέος με τη γεωργία όταν “επιτρέπονται” οι παράνομες ελληνοποιήσεις ξένων προϊόντων; Πως να γίνει κάποιος αγρότης όταν ο ΕΛΓΑ δεν στέκεται εγκαίρως δίπλα του σε περίπτωση καταστροφής της σοδειάς από τις ανεξέλεγκτες καιρικές συνθήκες; Πως να γίνει κάποιος αγρότης όταν του δίνεις αποζημίωση και μετά την ζητάς πίσω; Πως να γίνει κάποιος αγρότης όταν οι τράπεζες δεν είναι φιλικές προς τις αγροτικές επενδύσεις, απαιτούν πολλά έγγραφα και εγγυήσεις... καταστάσεις χρονοβόρες! Συνάμα ο κίνδυνος σοβαρής επισιτιστικής κρίσης και η ακρίβεια στα είδη πρώτης ανάγκης που συνοδεύεται από αισχροκέρδεια, μας απειλούν όλους!
Το ΠΑΣΟΚ διαχρονικά ήταν κοντά στον αγρότη! Εξύψωσε το βιοτικό επίπεδο των αγροτών και έχουν να θυμούνται οι αγρότες ότι πέρασαν καλά! Το ΠΑΣΟΚ έδινε μεγαλύτερη επιστροφή του ειδικού φόρου κατανάλωσης πετρελαίου όταν το πετρέλαιο είχε 1.20 ευρώ το λίτρο, από ότι δίνει τώρα η κυβέρνηση που το πετρέλαιο αγγίζει τα 2 ευρώ. Στα χρόνια του ΠΑΣΟΚ όταν ο ΕΛΓΑ χρωστούσε 3.5 δις στις τράπεζες, η τρόικα ζητούσε είτε να κλείσει ο ΕΛΓΑ, είτε το χρέος να το επωμιστούν οι αγρότες! Το ΠΑΣΟΚ τι έκανε; Δεν πείραξε τους αγρότες, αντιθέτως το χρέος του ΕΛΓΑ το πέρασε στην Γενική Κυβέρνηση του κράτους με σημαντικό πολιτικό κόστος, γιατί αυτή η κίνηση εκτόξευσε το έλλειμμα του προϋπολογισμού!
Το ΠΑΣΟΚ παραμένει δίπλα στον αγρότη... και έχει προτείνει μια δέσμη μέτρων για την στήριξη του πρωτογενή τομέα, έτσι ώστε να παραμείνει βιώσιμος, να εξασφαλιστεί η συγκομιδή των προϊόντων από τους μετακλητούς εργάτες γης και να προστατευτεί το εισόδημα των αγροτών. Αυτά τα μέτρα συγκεκριμένα περιλαμβάνουν:
Για την αντιμετώπιση του προβλήματος εύρεσης εργατών γης, προτείνεται άμεσα η καταγραφή και η αδειοδότηση για εργασία όλων των εργατών γης που βρίσκονται ήδη στην πατρίδα μας και εργάζονται παράτυπα, δίνοντας παράταση για υποβολή αίτησης μέχρι τέλος του έτους, αποκτώντας οι εργάτες νομιμοποίηση διαμονής, νόμιμη παροχή εργασίας και δυνατότητα ασφάλισης. Εδώ θα μπορούσαν να απασχοληθούν οι χιλιάδες πρόσφυγες που υπάρχουν στα κέντρα φιλοξενίας ήδη.
Επιπλέον προτείνεται ο διπλασιασμός του πλαφόν εργατών γης από μετάκληση, ανά περιφερειακή ενότητα και η απλούστευση χωρίς γραφειοκρατικές αγκυλώσεις της μετάκλησης εργατών γης από Τρίτες Χώρες, πάλι με παράταση υποβολής αίτησης μέχρι τέλος του έτους, με δυνατότητα ασφάλισης μέσω εργοσήμου και με δυνατότητα ενδιάμεσων επισκέψεων στην πατρίδα τους. Εδώ τα προξενεία των χωρών πρέπει να παίξουν σημαντικό ρόλο μέσα από διακρατικές συμφωνίες! Τα προξενεία να δέχονται αιτήσεις και να πραγματοποιούν τους ελέγχους!
Δυνατότητα για χρήση εργατών και από αγρότες με ιδιοκτησίες μικρότερες των 40 στρεμμάτων ή αντίθετα δυνατότητα κοινής πρόσκλησης εργατών γης από δύο εργοδότες, εάν ο κλήρος τους είναι μικρός, προκειμένου να μπορέσουν να εξυπηρετηθούν στις εργασίες συγκομιδής της ελιάς.
Εγώ επιπλέον θα σταθώ και στην προσέλκυση του νέου Έλληνα άνεργου στο χωράφι... αφού το μεροκάματο είναι καλό γύρω στα 40-50 ευρώ για 8 ώρες! Η δουλειά βέβαια είναι σκληρή! Επιπλέον στήριξη των νέων και με θεσμικές παρεμβάσεις με χαμηλότοκα δάνεια για να επενδύσει στη γη, φοροαπαλλαγές μέχρι ένα ορισμένο όριο ηλικίας και εξασφάλιση απαλλαγών - διευκολύνσεων (τύπου τρίτεκνων ή πολύτεκνων) για την δημιουργία νέας αγροτικής οικογένειας ακόμα και ας έχουν ένα ή δύο παιδιά! Διότι όταν ο κλήρος θα είναι δικός τους... δεν θα αισθάνονται εργάτες!
Επιτέλους ας κινηθούμε... αλλιώς οι αγρότες θα λένε τον πόνο τους στις γάτες, αν η πολιτεία δεν βρει εργάτες ή δεν στηρίξει τους μελλοντικούς εργάτες!
* Ο Γεώργιος Μουζόπουλος είναι Ιατρός - Ορθοπαιδικός Χειρουργός στο ΓΝ Λακωνίας – ΝΜ Σπάρτης, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Χαιδελβέργης Γερμανίας, με Master στη Διοίκηση των Μονάδων Υγείας, στην Αθλητιατρική και την Βιοστατιστική – Μεθοδολογία της Έρευνας, Υπεύθυνος του Τομέα Υγείας & Μέλος της Νομαρχιακής Οργάνωσης του ΠΑ.ΣΟ.Κ – ΚΙΝ.ΑΛ Λακωνίας. Υποψήφιος Βουλευτής με το ΠΑ.ΣΟ.Κ – ΚΙΝ.ΑΛ στο Ν. Λακωνίας
Οι αγρότες καταγγέλλουν την έλλειψη συντονισμού της κυβέρνησης και τις μεγάλες γραφειοκρατικές αγκυλώσεις, που οδηγούν σε υπέρμετρες καθυστερήσεις για τη νόμιμη απόκτηση εργατικού δυναμικού προερχόμενου από τρίτες χώρες. Σημειώνεται ότι μεγάλο μέρος των εργατών γης επιλέγουν να μεταβούν σε άλλες χώρες, π.χ. την Ιταλία ή την Ισπανία, προκειμένου να ωφεληθούν απλούστερων και ταχύτερων διαδικασιών, ευνοϊκότερου θεσμικού πλαισίου, πληρέστερων εργασιακών δικαιωμάτων, ανθρώπινων συνθηκών διαβίωσης και υψηλότερων αποδοχών. Μέχρι και τα εισιτήρια τους πλήρωσαν... για να πάνε στην Ιταλία! Αντίθετα στην Ελλάδα, το ισχύον θεσμικό πλαίσιο χαρακτηρίζεται από αναποτελεσματικότητα, οδηγώντας τελικώς πολύτιμα εργατικά χέρια σε φυγή!
Πράγματι η διαδικασία πρόσληψης αλλοδαπών ή ημεδαπών εργατών είναι χρονοβόρος, κοστίζει 110 ευρώ η πρόσκληση και απαιτεί την απουσία του αγρότη από το χωράφι για πολλές ώρες ή και ημέρες, προκειμένου να τα προλάβει όλα.
Για την εύρεση λοιπόν εργατών γης ο αγρότης θα πρέπει:
• να δαπανήσει χρόνο για την ανεύρεση νόμιμων εργατών γης
• μετά να πάει στον λογιστή για να φτιαχτεί ο πίνακας ωρών εργασίας των εργατών μαζί με τα απαραίτητα έγγραφα
• μετά να βρει τεχνικό ασφάλειας (ηλεκτρολόγο – μηχανολόγο) για να υπογράψει τον πίνακα ωρών εργασίας
• μετά να καταθέσει τον πίνακα ωρών εργασίας των εργατών, αλλά και την σύμβαση του τεχνικού ασφαλείας στην επιθεώρηση εργασίας
• μετά να απευθυνθεί στο τμήμα ασφάλειας και υγιεινής εργαζομένων προς υπογραφή και έγκριση και μετά να πάρει τους εργάτες και να τους μεταφέρει στον τόπο εργασίας τους.
Η ίδια διαδικασία ισχύει και στην περίπτωση που ο αγρότης έχει για βοήθεια φίλους ή γνωστούς που τους απασχολεί χωρίς αμοιβή με την προσφορά βοήθειας του ενός στον άλλον. Επίσης εάν αλλάξουν οι εργάτες ή αν ακόμα ο αγρότης χρειαστεί και κάποιο άλλο άτομο ή είναι διαφορετικά άτομα κάθε μέρα, θα πρέπει η παραπάνω διαδικασία να επαναλαμβάνεται καθημερινά διότι θα απαιτείται νέος πίνακας ωρών και ούτω καθ’ εξής. Επιπλέον οι ελαιοπαραγωγοί με μικρότερες εκτάσεις από 40 στρέμματα δεν μπορούν να απασχολήσουν εργάτες γης. Πολλά ξεκινούν από το γεγονός ότι ο Νόμος 4251/2014 που επέτρεπε την απασχόληση παράτυπα διαμενόντων πολιτών τρίτων χωρών στην αγροτική οικονομία, καταργήθηκε από 1-7-2022. Η κυβέρνηση επίσης κατάργησε την απόδοση ΑΜΚΑ το 2019, στους αλλοδαπούς εργάτες με αποτέλεσμα να μην μπορούν να εργαστούν νόμιμα! Αυτή η πρωτοβουλία της κυβέρνησης, θα οδηγήσει τους εργαζόμενους σε καθεστώς παρανομίας και παραοικονομίας, σε συνθήκες εργασιακής εκμετάλλευσης και παράλληλα θα στερήσει πολύτιμους πόρους από το ασφαλιστικό σύστημα.
Όλες αυτές οι γραφειοκρατικές αγκυλώσεις σε συνδυασμό με την έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού έχουν φέρει σε απόγνωση τους αγρότες. Το εισόδημα των αγροτών μειώνεται, οι τοπικές κοινωνίες μαραζώνουν και τα έσοδα του κράτους ελαττώνονται λόγω της αντίστοιχης μείωσης των εξαγωγών. Η περιφέρεια συρρικνώνεται….οι νέοι φεύγουν γιατί δεν μπορεί να τους απορροφήσει η τοπική κοινωνία….το δημογραφικό εντείνεται...Σήμερα είναι η έλλειψη εργατών γης, αύριο θα είναι οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής με την λειψυδρία ή την καταστροφή της σοδειάς και μεθαύριο όταν η γενιά των 60 και 70 ετών που ασχολείται τώρα με τα χωράφια αποσυρθεί, ποιος θα συνεχίσει το έργο τους; Θα πάει ο νέος να γίνει αγρότης; Γιατί να γίνει κάποιος αγρότης όταν αργότερα η σύνταξη του θα είναι 337 ευρώ, ενώ για όλους τους υπόλοιπους κλάδους η σύνταξη είναι 480 ευρώ; Πως θα γίνει κάποιος αγρότης όταν μόνο το 2.6% των πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης επενδύονται στη γεωργία; Πως να ασχοληθεί κάποιος νέος με τη γεωργία όταν “επιτρέπονται” οι παράνομες ελληνοποιήσεις ξένων προϊόντων; Πως να γίνει κάποιος αγρότης όταν ο ΕΛΓΑ δεν στέκεται εγκαίρως δίπλα του σε περίπτωση καταστροφής της σοδειάς από τις ανεξέλεγκτες καιρικές συνθήκες; Πως να γίνει κάποιος αγρότης όταν του δίνεις αποζημίωση και μετά την ζητάς πίσω; Πως να γίνει κάποιος αγρότης όταν οι τράπεζες δεν είναι φιλικές προς τις αγροτικές επενδύσεις, απαιτούν πολλά έγγραφα και εγγυήσεις... καταστάσεις χρονοβόρες! Συνάμα ο κίνδυνος σοβαρής επισιτιστικής κρίσης και η ακρίβεια στα είδη πρώτης ανάγκης που συνοδεύεται από αισχροκέρδεια, μας απειλούν όλους!
Το ΠΑΣΟΚ διαχρονικά ήταν κοντά στον αγρότη! Εξύψωσε το βιοτικό επίπεδο των αγροτών και έχουν να θυμούνται οι αγρότες ότι πέρασαν καλά! Το ΠΑΣΟΚ έδινε μεγαλύτερη επιστροφή του ειδικού φόρου κατανάλωσης πετρελαίου όταν το πετρέλαιο είχε 1.20 ευρώ το λίτρο, από ότι δίνει τώρα η κυβέρνηση που το πετρέλαιο αγγίζει τα 2 ευρώ. Στα χρόνια του ΠΑΣΟΚ όταν ο ΕΛΓΑ χρωστούσε 3.5 δις στις τράπεζες, η τρόικα ζητούσε είτε να κλείσει ο ΕΛΓΑ, είτε το χρέος να το επωμιστούν οι αγρότες! Το ΠΑΣΟΚ τι έκανε; Δεν πείραξε τους αγρότες, αντιθέτως το χρέος του ΕΛΓΑ το πέρασε στην Γενική Κυβέρνηση του κράτους με σημαντικό πολιτικό κόστος, γιατί αυτή η κίνηση εκτόξευσε το έλλειμμα του προϋπολογισμού!
Το ΠΑΣΟΚ παραμένει δίπλα στον αγρότη... και έχει προτείνει μια δέσμη μέτρων για την στήριξη του πρωτογενή τομέα, έτσι ώστε να παραμείνει βιώσιμος, να εξασφαλιστεί η συγκομιδή των προϊόντων από τους μετακλητούς εργάτες γης και να προστατευτεί το εισόδημα των αγροτών. Αυτά τα μέτρα συγκεκριμένα περιλαμβάνουν:
Για την αντιμετώπιση του προβλήματος εύρεσης εργατών γης, προτείνεται άμεσα η καταγραφή και η αδειοδότηση για εργασία όλων των εργατών γης που βρίσκονται ήδη στην πατρίδα μας και εργάζονται παράτυπα, δίνοντας παράταση για υποβολή αίτησης μέχρι τέλος του έτους, αποκτώντας οι εργάτες νομιμοποίηση διαμονής, νόμιμη παροχή εργασίας και δυνατότητα ασφάλισης. Εδώ θα μπορούσαν να απασχοληθούν οι χιλιάδες πρόσφυγες που υπάρχουν στα κέντρα φιλοξενίας ήδη.
Επιπλέον προτείνεται ο διπλασιασμός του πλαφόν εργατών γης από μετάκληση, ανά περιφερειακή ενότητα και η απλούστευση χωρίς γραφειοκρατικές αγκυλώσεις της μετάκλησης εργατών γης από Τρίτες Χώρες, πάλι με παράταση υποβολής αίτησης μέχρι τέλος του έτους, με δυνατότητα ασφάλισης μέσω εργοσήμου και με δυνατότητα ενδιάμεσων επισκέψεων στην πατρίδα τους. Εδώ τα προξενεία των χωρών πρέπει να παίξουν σημαντικό ρόλο μέσα από διακρατικές συμφωνίες! Τα προξενεία να δέχονται αιτήσεις και να πραγματοποιούν τους ελέγχους!
Δυνατότητα για χρήση εργατών και από αγρότες με ιδιοκτησίες μικρότερες των 40 στρεμμάτων ή αντίθετα δυνατότητα κοινής πρόσκλησης εργατών γης από δύο εργοδότες, εάν ο κλήρος τους είναι μικρός, προκειμένου να μπορέσουν να εξυπηρετηθούν στις εργασίες συγκομιδής της ελιάς.
Εγώ επιπλέον θα σταθώ και στην προσέλκυση του νέου Έλληνα άνεργου στο χωράφι... αφού το μεροκάματο είναι καλό γύρω στα 40-50 ευρώ για 8 ώρες! Η δουλειά βέβαια είναι σκληρή! Επιπλέον στήριξη των νέων και με θεσμικές παρεμβάσεις με χαμηλότοκα δάνεια για να επενδύσει στη γη, φοροαπαλλαγές μέχρι ένα ορισμένο όριο ηλικίας και εξασφάλιση απαλλαγών - διευκολύνσεων (τύπου τρίτεκνων ή πολύτεκνων) για την δημιουργία νέας αγροτικής οικογένειας ακόμα και ας έχουν ένα ή δύο παιδιά! Διότι όταν ο κλήρος θα είναι δικός τους... δεν θα αισθάνονται εργάτες!
Επιτέλους ας κινηθούμε... αλλιώς οι αγρότες θα λένε τον πόνο τους στις γάτες, αν η πολιτεία δεν βρει εργάτες ή δεν στηρίξει τους μελλοντικούς εργάτες!
* Ο Γεώργιος Μουζόπουλος είναι Ιατρός - Ορθοπαιδικός Χειρουργός στο ΓΝ Λακωνίας – ΝΜ Σπάρτης, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Χαιδελβέργης Γερμανίας, με Master στη Διοίκηση των Μονάδων Υγείας, στην Αθλητιατρική και την Βιοστατιστική – Μεθοδολογία της Έρευνας, Υπεύθυνος του Τομέα Υγείας & Μέλος της Νομαρχιακής Οργάνωσης του ΠΑ.ΣΟ.Κ – ΚΙΝ.ΑΛ Λακωνίας. Υποψήφιος Βουλευτής με το ΠΑ.ΣΟ.Κ – ΚΙΝ.ΑΛ στο Ν. Λακωνίας