«Μη στεναχωριέσαι για το αύριο. Αύριο μπορεί να κερδίσεις ένα εκατομμύριο δολάρια ή να σε χτυπήσει φορτηγό. Ή μπορεί να κερδίσεις ένα εκατομμύριο δολάρια και να σε χτυπήσει φορτηγό.»                                   

«Με το να αγωνιάς δεν απομακρύνεις τα αυριανά  σου προβλήματα, απλά απομακρύνεις τη σημερινή σου ηρεμία»

Αγωνιώ... Μια λέξη που την ακούτε ή/και τη χρησιμοποιείτε αρκετά. Τι σημαίνει άραγε; Μήπως ότι σας απασχολεί η συνέχεια της ζωής σας, το αύριο, το μέλλον,  και συνεπώς, για να αποφύγετε τα απρόοπτα σχεδιάζετε, προετοιμάζετε, κάνετε ότι χρειάζεται για να το αντιμετωπίσετε; Όχι, αυτό δεν είναι παρά ο αναγκαίος και υγιής προγραμματισμός που κάθε σώφρον άνθρωπος καλό θα είναι να ενεργοποιεί, ώστε να αντιμετωπίζει με περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας τα απρόοπτα. Όμως… Υπάρχει ένα τεράστιο «Όμως». Κάνουμε σχέδια, όνειρα, βρίσκουμε τρόπους να οργανώσουμε τη ζωή μας, υπολογίζουμε άπειρες παραμέτρους, όμως τα πράγματα δεν προχωρούν πάντα όπως εμείς τα σχεδιάζουμε. Κάτι που δεν υπολογίσαμε ή κάτι πολύ πάνω από τις δυνάμεις μας (θεός, σύμπαν, τύχη, πεπρωμένο,...) μπορεί να ανατρέψει όλα αυτά για τα οποία εργαζόμασταν πυρετωδώς. Άρα, έχει ιδιαίτερο νόημα να παλεύουμε με το αύριο και όσα θα φέρει; Αξίζει να φτάνουμε στην ακραία μορφή έγνοιας την αγωνία;

Σαν αγωνία ορίζεται η ακινητοποίηση στο παρόν από φόβο όσων θα συμβούν ή δε θα συμβούν στο μέλλον. Επίσης, χρησιμοποιείται από πολλούς με την έννοια της φροντίδας, διότι έτσι μπορούν να παρεμβαίνουν και συνεπώς να ελέγχουν τους «αγαπημένους» τους. Το μήνυμα που μεταφέρουν είναι ότι εφόσον νοιάζονται για κάποιον, τότε οφείλουν να αγωνιούν γι’ αυτόν, το μέλλον του, τις πράξεις του, τις επιλογές του κλπ. Βέβαια, η αγωνία δεν έχει καμιά σχέση με την αγάπη η οποία προϋποθέτει ότι το κάθε άτομο διατηρεί το δικαίωμα της επιλογής χωρίς όρους επιβαλλομένους από το έτερο μέλος της σχέσης. Και αυτό ισχύει για κάθε μορφής σχέση, ξεκινώντας από την πρωταρχική και βασική σχέση μεταξύ γονέων και παιδιών. Τέλος, χρησιμοποιείται από τους επιτήδειους, που σας φορτώνουν με αγωνία για χίλια δυο πράγματα και στη συνέχεια εκμεταλλεύονται την αγωνία σας αυτή ώστε να κατευθύνουν τις πράξεις σας κατά το δοκούν και  πάντα σύμφωνα με το δικό τους συμφέρον.
 
Έτσι, στη σημερινή εποχή η αγωνία έχει πάρει μορφή επιδημίας και πολλοί καταλήγετε να ξοδεύετε τις πολύτιμες τωρινές σας στιγμές αγωνιώντας για κάτι μελλοντικό. Αυτό που δεν σκέπτεσθε είναι ότι όλα αυτά είναι χωρίς λόγο. Συνήθως η αγωνία σας αφορά σε πράγματα τα οποία δεν ασκείτε τον παραμικρό έλεγχο (διεθνείς πολέμους, αρρώστιες, καιρό, οικονομία, σεισμούς κά). Η αγωνία όχι μόνο δε θα βελτιώσει οποιαδήποτε κατάσταση αλλά αντίθετα σας κάνει λιγότερο αποτελεσματικούς στο παρόν. Επιπλέον, όποια μελλοντική καταστροφή και να προκύψει συνήθως αποδεικνύεται λιγότερο τρομερή απ’ ότι την φανταζόσαστε. Πολλές φορές μάλιστα η αγωνία αποκτά παθολογικό χαρακτήρα με ένα ευρύ φάσμα σωματοποίησης των συμπτωμάτων (ψυχοσωματικά).

Όπως συμβαίνει και με την ενοχή (βλ. προηγούμενο άρθρο) (η διαφορά έγκειται μόνο στο χρόνο αναφοράς τους, καθώς η ενοχή επικεντρώνεται στο παρελθόν ενώ η αγωνία στο μέλλον), η αγωνία είναι μια επικίνδυνη αυτοακυρωτική συμπεριφορά για διάφορους λόγους. Μερικοί από αυτούς είναι οι κάτωθι:
•  Αγωνιώντας για το μέλλον μπορείτε να δραπετεύσετε από το παρόν και ότι ενοχλητικό ενυπάρχει σε αυτό, και το οποίο επιδιώκετε να αποφύγετε.  
•  Αποφεύγετε οποιοδήποτε ρίσκο ή προσπάθεια επίτευξης ενός στόχου χρησιμοποιώντας την αγωνία σας σαν δικαιολογία για την ακινητοποίησή σας.
•  Εμφανίζεστε σαν άτομο που ενδιαφέρεστε ώστε να αποτρέπετε τους άλλους από ενέργειες που για κάποιο λόγο (συνήθως υποσυνείδητα υστερόβουλο) δεν θέλετε να κάνουν.
•  Χρησιμοποιείτε την αγωνία για να δικαιολογήσετε συμπεριφορές ηττοπάθειας όπως το υπερβολικό φαγητό, το κάπνισμα, παραμονή σε νοσηρές σχέσεις, κρίσεις τσιγκουνιάς κά. Γενικά την χρησιμοποιείτε για να αποφύγετε αλλαγές και ξεβόλεμα.
•  Προκαλεί ποικίλες σωματικές αντιδράσεις όπως ανεξέλεγκτη απώλεια βάρους, αδυναμία να κοιμηθείτε, καταστολή του ανοσοποιητικού σας, δημιουργία περιττού άγχους και μόνιμου εκνευρισμού, πονοκεφάλους, υπέρταση, έλκη κλπ.
•  Το κυριότερο που στην ουσία αποτελεί απόρροια όλων των παραπάνω, η αγωνία σας εμποδίζει να ζήσετε διότι όποιος μονίμως αγωνιά παραμένει αδρανής και απλά συλλογίζεται τι μπορεί να συμβεί, ενώ ο άνθρωπος της δράσης κινητοποιείται και ενεργεί προχωρώντας μπροστά.

Αν η αγωνία καταλαμβάνει ένα μεγάλο κομμάτι της καθημερινότητάς σας τότε είναι βέβαιο ότι υπάρχουν πολλά ανεπεξέργαστα κατάλοιπα μέσα σας. Για να την περιορίσετε, αν όχι να την εξαλείψετε οριστικά, είναι αναγκαίο να διερευνήσετε τους λόγους που βρίσκονται πίσω από αυτή. Άσχετα με το πόσο βαθιά επιθυμείτε να φτάσετε την αυτογνωσία σας, υπάρχουν τρόποι για να ξαλαφρώσετε από το ενοχλητικό φορτίο της αγωνίας. Κάποιοι είναι:
•  Αρχίστε να καταλαβαίνετε ότι η μόνη στιγμή που αξίζει να ζήσετε είναι το τώρα. Το χθες πέρασε για πάντα και το αύριο δεν ξέρετε αν υπάρχει.
•  Αναγνωρίστε το παράλογο της αγωνίας. Μπορείτε να κάνετε κάτι αν π.χ. φοβάστε τους σεισμούς; Μήπως να μείνετε άγρυπνοι για πολλά βράδια προκειμένου να μη σας βρει κάποιος σεισμός στον ύπνο;
•  Φτιάξτε έναν κατάλογο με τα πράγματα για τα οποία αγωνιούσατε πριν ένα χρόνο, κάποιους μήνες, μια εβδομάδα πριν, χθες. Τι από αυτά συνέβησαν; Σας βοήθησαν κάπου αυτές οι αγωνίες; Άξιζε να αγωνιάτε; Τι χάσατε από τη ζωή σας λόγο αυτών των αγωνιών;
•  Αρχίστε να αντιμετωπίζετε τους φόβους σας, σιγά-σιγά και συστηματικά μέχρι να φτάσετε στο σημείο να μη σας ενοχλεί το φοβικό αντικείμενο (συστηματική απευαισθητοποίηση).
•  Κάνετε στον εαυτό σας την ερώτηση «τι προσπαθώ να αποφύγω;» κάθε φορά που νοιώθετε έντονη αγωνία για κάτι μελλοντικό. Αμέσως μετά περάστε στη δράση πετώντας στην άκρη τους φόβους σας που συνήθως είναι αβάσιμοι.

Πέρα από τις παραπάνω (και άλλες μεθόδους που δεν ανέφερα εδώ), το πιο αποτελεσματικό μέσο για να εξαλείψετε την αγωνία είναι η ίδια η απόφαση να αποδιώξετε από τη ζωή σας μια τόσο αυτοακυρωτική νευρωτική συμπεριφορά. Η ζωή και η απόφαση δική σας!