Αν για τον Πλάτωνα η πηγή της φιλοσοφίας είναι το Θαυμάζειν και για τον Καρτέσιο η Αμφιβολία, ο K. Jaspers βάζει το ζήτημα «επί των τύπων των ήλων» κατά τη γνώμη μας λέγοντας πως πηγή της φιλοσοφίας δεν μπορεί να είναι άλλη, από  την εμπειρία των οριακών καταστάσεων.

Ποιες είναι οι καταστάσεις αυτές;

Ο Πόνος, η Αρρώστια, ο Θάνατος, η Μοναξιά  και ότι ακόμη μπορεί να σηκώσει το δέρμα του ανθρώπου πάνω από τη σάρκα του και να αναστατώσει για τα καλά  τη ζωή του.

Γιατί ο άνθρωπος σταδιακά έφυγε μακριά τους -αν και αποτελούν την ουσία της ύπαρξης του- και εγκλωβίστηκε σε ένα πλαίσιο μιας ρέουσας καθημερινότητας που απλά του εξασφαλίζει την κάλυψη κάποιων βασικών αναγκών και απολαύσεων; Γιατί απλούστατα ως οριακές καταστάσεις που είναι, δε μπορεί για πολύ να μείνει κανείς εντός τους καθότι έτσι θα έπρεπε να αναστείλει την αίσθηση  μακαριότητας που διαθέτει.

Ο πρόσφατα εκλιπών και σπουδαίος δάσκαλος Χρήστος Γιανναράς, θεωρούσε το ένστιχτο της αυτοσυντήρησης κι εκείνο της διαιώνισης ως τα πλέον πανίσχυρα ένστιχτα του ανθρώπου. Μια μικρή και μόνο αμυχή να υπάρξει σε αυτά και αυτομάτως η ζωή γίνεται με μιας διαφορετική.

Στη μεθόριο όμως ετούτη περιοχή σαν βρεθεί κάποιος, προχωρά εκτός των άλλων και σε σημαντικά συμπεράσματα.

Αίφνης, διαπιστώνει ανθρώπους  που τους νόμιζε πως τους είχε σιμά του,  να έχουν χτυπηθεί από ένα παράξενο ραβδάκι κάποιας τωρινής  Κίρκης και κατεβαίνοντας στα καταγώγια της ύπαρξής τους, να βγάζουν ότι πιο ακατανόητο και απαράδεκτο  στο επίπεδο της συμπεριφοράς διαθέτουν. Και θα δει άλλους, που από το πουθενά θα κάνουν το «τσακ» της επιτόπιας κίνησης συμπαράστασης και με την παρουσία τους,  θα του πουν πως είναι πάντα κοντά του.

Οι σημασιολογίες των εννοιών έχουν αποδομηθεί από την έλευση της καθαρότητας των πραγμάτων, που πλέον μπορεί να τα βλέπει χωρίς παραπομπές κι αστερίσκους κι έτσι η ζωή του γίνεται μια διάφανη αυλαία.

«Από την άθλια ρηχοποίηση, προτιμότερα είναι τα αλγεινά βάθη του τραγικώς ζειν» λέει ο Χ. Μαλεβίτσης και πως μπορεί να μην συμφωνήσει κανείς, αφού μόνο έτσι δύναται να βρεθεί απέναντι από τα ουσιώδη κι από αυτά που πραγματικά αξίζουνε να συμβούν μέσα στο πρόσκαιρο της διαβατάρικης πνοής του.

Η βίωση λοιπόν εκ των ορίων, είναι η κατάρα και η ευχή που θα μπορούσε κάποιος να συναντήσει μες στη ζωή του. Κατάρα γιατί σε βάζει απότομα στην αφώτιστη ειρκτή του πεπρωμένου, εκεί που «συν δυό-συν τρεις»  δεν περπατούν, παρά μονάχα εσύ και η ευλύγιστη πλάση σου. Αλλά και ευχή διότι η θέαση της αυγινής διατύπωσης των πραγμάτων καθώς προείπαμε, κομίζει προοπτικές αυτοσυνειδησίας και επαναπροσδιορισμού της θέσης σου μέσα στον κόσμο, αλλά και του κόσμου μέσα σε εσένα.

Μαθαίνεις πως η χαρά, η γιορτή και ο φευγαλέος χαιρετισμός ακόμη με κάποιον στον δρόμο, είναι κάτι απολύτως σημαντικό γιατί τελείται μια και μόνη φορά  και κρατά ύστερα για μια ολόκληρη αιωνιότητα.

Κατά τα άλλα, η τύχη και η ατυχία όπως το σωστό και το λάθος, δεν υπάρχουν. Υπάρχει μόνο η θέση θέασης επί παντών των πραγμάτων.

«Έζησα πάντα μόνος. Κι όσο πιο μόνος ήμουνα, τόσο καλύτερα με ανακάλυπτα» σύμφωνα με τα λεγόμενα του κοσμοκαλόγερου της Λισαβόνας, Φ. Πεσσόα. Η γνωριμία με το έρεβος των οριακών συνθηκών, πέρα από τον τριγμό του φόβου, παρέχει εν τέλει ως ανταπόδοση αυτήν ακριβώς την σημαντική δυνατότητα: Nα ανακαλύψεις τον εαυτό σου μες στην ησυχία των ιδιαίτερων δωματίων σου.

Και  καθώς η αγορά γέμισε πλέον από σκληρά νομίσματα κοινής παραδεκτής αξίας, επιβάλλεται κανείς να αναδεικνύει τη μοναδικότητα της ύπαρξης του ακόμη και μέσα από τη βίωση ζόρικων καταστάσεων. Θέση δύσκολη σίγουρα που απαιτεί ασυνήθιστο ηθικό ύψος και ισχυρή προσωπική  θέληση,  σε σχέση με την αίσθηση οντολογικής λησμονιάς που φαίνεται να διαθέτει το  πασίχαρο σμάρι, των απανταχού εκδρομέων, μιας  χαλαρής Κυριακής!