Μύθοι και αλήθειες για τα ιδιωτικά (μη-Κρατικά) πανεπιστήμια
Μοιράσου το άρθρο:
06-02-2024
Γράφει ο Ηλίας Παναγιωτακάκος
Κατ’ αρχήν πέραν της Συνταγματικής νομιμότητας του άρθρου 16 πρέπει να απαντηθούν τέσσερα κρίσιμα ερωτήματα:
1. Σε πρωθύστερη περίοδο υπήρξε έντονη κριτική για τους βαθμούς εισαγωγής σε σχολές (όχι φυσικά πρώτης προτίμησης) των Πανεπιστημίων κυρίως της Περιφέρειας και ως ένα βαθμό αυτή η άποψη είχε λογική.
Τώρα αν λειτουργήσουν τα ιδιωτικά (μη-Κρατικά Πανεπιστήμια) ποιος θα ελέγξει την εισαγωγή των νέων φοιτητών σε όποια Σχολή και αν θελήσουν;
Η απάντηση προφανής ….μα φυσικά η αντοχή του πορτοφολιού της κάθε οικογένειας.
2. Ποιο θεσμικό όργανο της Πολιτείας θα κρίνει την χωροταξία των ιδιωτικών (μη-Κρατικών Πανεπιστημίων) την ίδρυση σχολών , όταν για τα δημόσια υπάρχει διαβούλευση, έστω και κουτσουρεμένη σε σχέση με το παρελθόν (ΕΣΑΠ, ΣΤΕ, ΕΣΥΠ).
3. Τα κολέγια θεσμικά πλέον είναι ισότιμα στα επαγγελματικά δικαιώματα με την δημόσια Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Τι άλλαξε; Τι θα αλλάξει τώρα, λοιπόν; Οπότε τι καινούργιο θα φέρει η αλλαγή αυτή;
Γιατί δεν ήρθε το ΜΙΤ ( Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης) ως τώρα στην Ελλάδα ως Κολέγιο το νούμερο 1 στον κόσμο;
4. Εφ’ όσον λειτουργήσουν τα ιδιωτικά (μη-Κρατικά Πανεπιστήμια) θα έχουν την δυνατότητα να χρηματοδοτηθούν για τις υποδομές και τον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό τους από το ΕΣΠΑ και το ΤΑΜΕΙΟ ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ;
* Η αντίληψη που κυριαρχεί στο δημόσιο διάλογο είναι ότι είναι ώριμες οι συνθήκες να «σπάσει το κρατικό μονοπώλιο των Α.Ε.Ι» λες και είναι κρατική βιομηχανία τύπου Ο.Τ.Ε ή ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ (βλέπουμε την πορεία τους) για να ανοίξει ο ανταγωνισμός καθιστώντας την παιδεία και την γνώση προϊόν.
* Ενδιαφέρουσα η τελευταία δημοσκόπηση της MRB όπου οι περισσότεροι πολίτες τάσσονται υπέρ στην ίδρυση των μη κρατικών πανεπιστημίων.
Συγκεκριμένα στον βαθμό συμφωνίας το 57,4% απαντά «σίγουρα ναι» ή «μάλλον ναι», ενώ το 34,8% απαντά «σίγουρα όχι» ή «μάλλον όχι».
Αξία όμως έχει η ερώτηση για το ποια πιστεύουν ότι θα είναι τα ξένα πανεπιστημιακά ιδρύματα που θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον οι πολίτες απάντησαν:
Από τα κορυφαία του κόσμου – 5,6%
Από τα πολύ καλά – 27,7%
Από τα μέτρια – 33,6%
Από τα λιγότερο γνωστά – 19,2%
ΔΞ/ΔΑ – 13,9%
* Είναι βέβαιο ότι τα πρώτης γραμμής Πανεπιστήμια όπως τα Yale, Cambridge, MIT, Harvard, Bocconi ούτε κατά διάνοια θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον για την Ελλάδα και το γνωρίζουν καλά οι κυβερνώντες, όπως επίσης γνωρίζουν ότι δεν έχουν καμία σχέση με ιδιωτικά πανεπιστήμια. Είναι πανεπιστήμια που ιδρύθηκαν πριν από 100, 200, 400 χρόνια από κάποια δωρεά ιδιώτη. Από εκεί και πέρα, είναι καθ’ όλα και de facto δημόσιου χαρακτήρα διοικούνται από boards of trustees, δηλαδή, διαχειριστές όχι ιδιοκτήτες-μετόχους, επιδοτούνται αδρά από το κράτος, δε βάζει κανείς στην τσέπη τα κέρδη τους, αλλά αυτά επανεπενδύονται 100% υποχρεωτικά στο πανεπιστήμιο.
Τέτοια «παραρτήματα» δεν έγιναν πουθενά στον κόσμο, Αυστραλία, ΗΒ, Γερμανία, Καναδά, κ.λπ. γιατί ασφαλώς δεν είναι Pizza Hut ή McDonalds να διακινδυνεύσουν την φήμη τους.
* Παραρτήματα ιδρύουν μικρά δευτερότριτα ιδρύματα καθαρά για κερδοσκοπικούς και μόνο λόγους, άρα θα έχουν και διαρροή συναλλάγματος στο εξωτερικό που τόσο φαίνεται να μας καίει.
* Και το ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι γιατί επιχειρηματικοί όμιλοι και funds αν είναι τόσο ανιδιοτελείς, όσο τους παρουσιάζουν, γιατί δεν επενδύουν ως χορηγοί στα δημόσια ελληνικά πανεπιστήμια για να στηρίξουν την ανώτατη εκπαίδευση και ως δωρητές να έχουν τις ανάλογες απαλλαγές;
Διεθνής εμπειρία:
Φινλανδία: Υπάρχουν 3 ιδιωτικά πανεπιστήμια παντελώς άγνωστα σε μια χώρα που φημίζεται για την παιδεία της – δεν υπάρχουν «παραρτήματα» και «ανταγωνισμός» για να είναι κορυφαία τα δημόσια.
Λουξεμβούργο: Υπάρχουν 2 άγνωστα ιδιωτικά κολέγια – κυριαρχεί το κρατικό δωρεάν πανεπιστήμιο (εγγραφή €600 το χρόνο).
Καναδάς: Τα πανεπιστήμια στον Καναδά είναι όλα κρατικά. Τα μόνα ιδιωτικά είναι 2-3 πολύ μικρές σχολές επαγγελματικής κατάρτισης και τεχνικής εκπαίδευσης.
Αυστρία: τα ιδιωτικά αναγνωρίστηκαν πριν από 15 χρόνια και παραμένουν λίγα, μικρά, χωρίς πολλούς φοιτητές.
Γαλλία: είναι λίγα και ακόμα λιγότερα παρέχουν σοβαρές σπουδές.
Γερμανία: Ιδρύθηκαν 83 ιδιωτικά πανεπιστήμια. Σε αυτά, όμως, σπουδάζει μόλις το 1% των Γερμανών φοιτητών! Σίγουρα δεν τα γνωρίζετε, ενώ πολλά είτε κλείσανε είτε οδηγούνται σύντομα εκεί.
Ιρλανδία: είναι πολύ λίγα και χαμηλής ποιότητας.
Ολλανδία: τα κρατικά κυριαρχούν, χωρίς να μπορούν να τα ανταγωνιστούν τα πολύ λίγα και μικρά ιδιωτικά.
Πορτογαλία: Από το 1980 ακολουθήθηκε η «μαγική» συνταγή που προτείνεται και για την Ελλάδα. Άνοιξαν εκατοντάδες πανεπιστήμια και έκλεισαν τα περισσότερα, λόγω τραγικής ποιότητας και έλλειψης φοιτητών.
Ελβετία: Τα μη-κρατικά και δημόσια έχουν ελάχιστα δίδακτρα, γιατί επιδοτούνται από το δημόσιο. Είναι δημόσια χρηματοδοτούμενα, μη-κερδοσκοπικά πανεπιστήμια.
Μεγάλη Βρετανία: από τα 166 πανεπιστήμια εκεί, όπου και σπουδάζουν χιλιάδες ελληνόπουλα, μόνο 8 είναι ιδιωτικά και αυτά δεν θα τα ξέρετε, γιατί απλά είναι άγνωστα, μικρά και στο τέλος της κατάταξης ποιότητας.
Αυστραλία: Λειτουργούν 2-3 ιδιωτικά πανεπιστήμια το ίδιο άγνωστα και χαμηλής ποιότητας όπως στις παραπάνω χώρες. Οι αρχές αποφάνθηκαν ότι αποτελούν ένα «αποτυχημένο σύστημα».
ΗΠΑ: Υπάρχουν συνολικά 4300 πανεπιστήμια που από αυτά τα 200 είναι εξαιρετικά και τα υπόλοιπα 4100 είναι από καλά και μέτρια έως πολύ χειρότερα από τα ελληνικά ΙΕΚ.
Δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας και πρέπει να φωτίσει το διάλογο ότι το 2020, μια μακρά δίκη που διεξήχθη από το Γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα του Κολοράντο ολοκληρώθηκε με σαφή ευρήματα συστηματικής απάτης από τα μη-κερδοσκοπικά πανεπιστήμια του Center for Excellence in Higher Education (CEHE) που είχε στην ιδιοκτησία του τα Independence University, College America, Stevens-Henager College, και California College San Diego.
Τελικά, αφού απορρόφησε δισεκατομμύρια δολάρια των φορολογουμένων, το CEHE έκλεισε σε μια νύκτα, χωρίς καμία προειδοποίηση προς τους φοιτητές μέχρι την τελευταία στιγμή. Είναι τα γνωστά στις ΗΠΑ και ως ‘’Zombie Schools’’, όπως το «περίφημο» DeVry.
Υπάρχουν σκάνδαλα και σε άλλες χώρες που έρχονται στην επιφάνεια και ερευνά η δικαιοσύνη. Μια αναζήτηση στο internet θα πληροφορηθεί ο καθένας τι συμβαίνει στον περίφημο κόσμο σ αυτού του τύπου Πανεπιστημίων.
Ο ρόλος των πανεπιστημίων λειτουργούν, για να παράγουν γνώση να προωθούν την επιστήμη και να διαμορφώνουν Ακαδημαϊκούς πολίτες. Άλλωστε τα Πανεπιστήμια δεν είναι οι καταλύτες διαχρονικά που συνέβαλαν στην Βιομηχανική και την Τεχνολογική Επανάσταση και στην Τεχνητή νοημοσύνη σήμερα; Την γνώση και την έρευνα των Πανεπιστημίων δεν χρησιμοποιούν η Samsung ,η Apple, η Google, η Microsoft , οι πολεμικές βιομηχανίες κλπ.
* Γι’ αυτό και τα πανεπιστήμια, συνεργάζονται, ερευνητικά, δημοσιεύουν από κοινού επιστημονικές εργασίες, παίρνουν σε συνεργασία χρηματοδοτούμενα ερευνητικά προγράμματα από κυβερνήσεις και ιδρύματα, κάνουν ανταλλαγές καθηγητών, φοιτητών και δεν ανταγωνίζονται όπως οι επιχειρήσεις, ώστε να παράγουν καλύτερα και φθηνότερα προϊόντα κλίμακας.
* Θα πρέπει να κατανοηθεί ότι η γνώση και η επιστήμη είναι κοινωνικό αγαθό και όχι προϊόν ώστε να λειτουργεί με επιχειρηματικά κριτήρια γι’ αυτό απαιτούνται ισχυρά δημόσια Πανεπιστήμια με Εκπαιδευτικό και διοικητικό προσωπικό (χρήματα βρέθηκαν για 1000 άτομα δήθεν φρούρησης των Α.Ε.Ι) καθώς αναγκαίες σύγχρονες υποδομές και όχι υποχρηματοδοτούμενα 3,5 φορές λιγότερα σε σχέση με το 2010.
Πόσο τυχαίο είναι ότι αντί των 11.500 ευρώ ανά φοιτητή που αντιστοιχούν, ως δημόσια χρηματοδότηση στα Ευρωπαϊκά πανεπιστήμια, στην Ελλάδα αντιστοιχούν μόλις 2.300 ευρώ;
Δεν υπάρχει ανεπτυγμένη και προοδευμένη χώρα στον κόσμο, χωρίς καλά δημόσια πανεπιστήμια. Δεν υπάρχει χώρα με καλά δημόσια πανεπιστήμια που να μην είναι ανεπτυγμένη. Αυτό δείχνει ότι η σχέση ανάμεσα στα δύο είναι υπαρκτή, σημαντική και αλληλένδετη.
Το αποτέλεσμα στην κοινωνία και τους σχετικούς δείκτες είναι εντυπωσιακό. Περιορίστηκε σημαντικά η φτώχεια, καταπολεμήθηκαν οι ασθένειες, βελτιώθηκε η υγεία και το προσδόκιμο ζωής, μειώθηκε η παιδική θνησιμότητα, μειώθηκε ο αναλφαβητισμός κ.λπ., αυξήθηκε σημαντικά η ευημερία για όλους και η δίκαιη κατανομή του εισοδήματος.
Υ.Γ: Τα Ε.Α.Π που λειτουργούν προσφέρουν ευκαιρίες πρόσβασης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση για την απόκτηση πτυχίων και ισότιμων Επαγγελματικών δικαιωμάτων.
Επίσης μέχρι στιγμής στη χώρα λειτουργούν τέσσερα προπτυχιακά προγράμματα που απευθύνονται αποκλειστικά σε ξένους φοιτητές και είναι στην αγγλική γλώσσα.
Τρεις σχολές Ιατρικής στο ΕΚΠΑ, το ΑΠΘ και το Πανεπιστήμιο Κρήτης και ένα πρόγραμμα στην Αρχαιολογία, την Ιστορία και την Αρχαία Ελλάδα στο ΕΚΠΑ λειτουργούν ήδη φιλοξενώντας συνολικά 200 με 220 φοιτητές.
Παράλληλα δεκάδες μεταπτυχιακά λειτουργούν στα περισσότερα πανεπιστήμια τα οποία είναι ξενόγλωσσα.
Επίσης Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας βρίσκεται ήδη σε τροχιά συγκρότησης δύο ακόμα προπτυχιακών ξενόγλωσσων προγραμμάτων στην Ιατρική από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο και μία πρόταση από το τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών.
Πηγές: Οι καθηγητές Γιάννης Μυλόπουλος (π. Πρύτανης του ΑΠΘ) και Περικλής Γκόγκας του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης.
1. Σε πρωθύστερη περίοδο υπήρξε έντονη κριτική για τους βαθμούς εισαγωγής σε σχολές (όχι φυσικά πρώτης προτίμησης) των Πανεπιστημίων κυρίως της Περιφέρειας και ως ένα βαθμό αυτή η άποψη είχε λογική.
Τώρα αν λειτουργήσουν τα ιδιωτικά (μη-Κρατικά Πανεπιστήμια) ποιος θα ελέγξει την εισαγωγή των νέων φοιτητών σε όποια Σχολή και αν θελήσουν;
Η απάντηση προφανής ….μα φυσικά η αντοχή του πορτοφολιού της κάθε οικογένειας.
2. Ποιο θεσμικό όργανο της Πολιτείας θα κρίνει την χωροταξία των ιδιωτικών (μη-Κρατικών Πανεπιστημίων) την ίδρυση σχολών , όταν για τα δημόσια υπάρχει διαβούλευση, έστω και κουτσουρεμένη σε σχέση με το παρελθόν (ΕΣΑΠ, ΣΤΕ, ΕΣΥΠ).
3. Τα κολέγια θεσμικά πλέον είναι ισότιμα στα επαγγελματικά δικαιώματα με την δημόσια Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Τι άλλαξε; Τι θα αλλάξει τώρα, λοιπόν; Οπότε τι καινούργιο θα φέρει η αλλαγή αυτή;
Γιατί δεν ήρθε το ΜΙΤ ( Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης) ως τώρα στην Ελλάδα ως Κολέγιο το νούμερο 1 στον κόσμο;
4. Εφ’ όσον λειτουργήσουν τα ιδιωτικά (μη-Κρατικά Πανεπιστήμια) θα έχουν την δυνατότητα να χρηματοδοτηθούν για τις υποδομές και τον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό τους από το ΕΣΠΑ και το ΤΑΜΕΙΟ ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ;
* Η αντίληψη που κυριαρχεί στο δημόσιο διάλογο είναι ότι είναι ώριμες οι συνθήκες να «σπάσει το κρατικό μονοπώλιο των Α.Ε.Ι» λες και είναι κρατική βιομηχανία τύπου Ο.Τ.Ε ή ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ (βλέπουμε την πορεία τους) για να ανοίξει ο ανταγωνισμός καθιστώντας την παιδεία και την γνώση προϊόν.
* Ενδιαφέρουσα η τελευταία δημοσκόπηση της MRB όπου οι περισσότεροι πολίτες τάσσονται υπέρ στην ίδρυση των μη κρατικών πανεπιστημίων.
Συγκεκριμένα στον βαθμό συμφωνίας το 57,4% απαντά «σίγουρα ναι» ή «μάλλον ναι», ενώ το 34,8% απαντά «σίγουρα όχι» ή «μάλλον όχι».
Αξία όμως έχει η ερώτηση για το ποια πιστεύουν ότι θα είναι τα ξένα πανεπιστημιακά ιδρύματα που θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον οι πολίτες απάντησαν:
Από τα κορυφαία του κόσμου – 5,6%
Από τα πολύ καλά – 27,7%
Από τα μέτρια – 33,6%
Από τα λιγότερο γνωστά – 19,2%
ΔΞ/ΔΑ – 13,9%
* Είναι βέβαιο ότι τα πρώτης γραμμής Πανεπιστήμια όπως τα Yale, Cambridge, MIT, Harvard, Bocconi ούτε κατά διάνοια θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον για την Ελλάδα και το γνωρίζουν καλά οι κυβερνώντες, όπως επίσης γνωρίζουν ότι δεν έχουν καμία σχέση με ιδιωτικά πανεπιστήμια. Είναι πανεπιστήμια που ιδρύθηκαν πριν από 100, 200, 400 χρόνια από κάποια δωρεά ιδιώτη. Από εκεί και πέρα, είναι καθ’ όλα και de facto δημόσιου χαρακτήρα διοικούνται από boards of trustees, δηλαδή, διαχειριστές όχι ιδιοκτήτες-μετόχους, επιδοτούνται αδρά από το κράτος, δε βάζει κανείς στην τσέπη τα κέρδη τους, αλλά αυτά επανεπενδύονται 100% υποχρεωτικά στο πανεπιστήμιο.
Τέτοια «παραρτήματα» δεν έγιναν πουθενά στον κόσμο, Αυστραλία, ΗΒ, Γερμανία, Καναδά, κ.λπ. γιατί ασφαλώς δεν είναι Pizza Hut ή McDonalds να διακινδυνεύσουν την φήμη τους.
* Παραρτήματα ιδρύουν μικρά δευτερότριτα ιδρύματα καθαρά για κερδοσκοπικούς και μόνο λόγους, άρα θα έχουν και διαρροή συναλλάγματος στο εξωτερικό που τόσο φαίνεται να μας καίει.
* Και το ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι γιατί επιχειρηματικοί όμιλοι και funds αν είναι τόσο ανιδιοτελείς, όσο τους παρουσιάζουν, γιατί δεν επενδύουν ως χορηγοί στα δημόσια ελληνικά πανεπιστήμια για να στηρίξουν την ανώτατη εκπαίδευση και ως δωρητές να έχουν τις ανάλογες απαλλαγές;
Διεθνής εμπειρία:
Φινλανδία: Υπάρχουν 3 ιδιωτικά πανεπιστήμια παντελώς άγνωστα σε μια χώρα που φημίζεται για την παιδεία της – δεν υπάρχουν «παραρτήματα» και «ανταγωνισμός» για να είναι κορυφαία τα δημόσια.
Λουξεμβούργο: Υπάρχουν 2 άγνωστα ιδιωτικά κολέγια – κυριαρχεί το κρατικό δωρεάν πανεπιστήμιο (εγγραφή €600 το χρόνο).
Καναδάς: Τα πανεπιστήμια στον Καναδά είναι όλα κρατικά. Τα μόνα ιδιωτικά είναι 2-3 πολύ μικρές σχολές επαγγελματικής κατάρτισης και τεχνικής εκπαίδευσης.
Αυστρία: τα ιδιωτικά αναγνωρίστηκαν πριν από 15 χρόνια και παραμένουν λίγα, μικρά, χωρίς πολλούς φοιτητές.
Γαλλία: είναι λίγα και ακόμα λιγότερα παρέχουν σοβαρές σπουδές.
Γερμανία: Ιδρύθηκαν 83 ιδιωτικά πανεπιστήμια. Σε αυτά, όμως, σπουδάζει μόλις το 1% των Γερμανών φοιτητών! Σίγουρα δεν τα γνωρίζετε, ενώ πολλά είτε κλείσανε είτε οδηγούνται σύντομα εκεί.
Ιρλανδία: είναι πολύ λίγα και χαμηλής ποιότητας.
Ολλανδία: τα κρατικά κυριαρχούν, χωρίς να μπορούν να τα ανταγωνιστούν τα πολύ λίγα και μικρά ιδιωτικά.
Πορτογαλία: Από το 1980 ακολουθήθηκε η «μαγική» συνταγή που προτείνεται και για την Ελλάδα. Άνοιξαν εκατοντάδες πανεπιστήμια και έκλεισαν τα περισσότερα, λόγω τραγικής ποιότητας και έλλειψης φοιτητών.
Ελβετία: Τα μη-κρατικά και δημόσια έχουν ελάχιστα δίδακτρα, γιατί επιδοτούνται από το δημόσιο. Είναι δημόσια χρηματοδοτούμενα, μη-κερδοσκοπικά πανεπιστήμια.
Μεγάλη Βρετανία: από τα 166 πανεπιστήμια εκεί, όπου και σπουδάζουν χιλιάδες ελληνόπουλα, μόνο 8 είναι ιδιωτικά και αυτά δεν θα τα ξέρετε, γιατί απλά είναι άγνωστα, μικρά και στο τέλος της κατάταξης ποιότητας.
Αυστραλία: Λειτουργούν 2-3 ιδιωτικά πανεπιστήμια το ίδιο άγνωστα και χαμηλής ποιότητας όπως στις παραπάνω χώρες. Οι αρχές αποφάνθηκαν ότι αποτελούν ένα «αποτυχημένο σύστημα».
ΗΠΑ: Υπάρχουν συνολικά 4300 πανεπιστήμια που από αυτά τα 200 είναι εξαιρετικά και τα υπόλοιπα 4100 είναι από καλά και μέτρια έως πολύ χειρότερα από τα ελληνικά ΙΕΚ.
Δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας και πρέπει να φωτίσει το διάλογο ότι το 2020, μια μακρά δίκη που διεξήχθη από το Γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα του Κολοράντο ολοκληρώθηκε με σαφή ευρήματα συστηματικής απάτης από τα μη-κερδοσκοπικά πανεπιστήμια του Center for Excellence in Higher Education (CEHE) που είχε στην ιδιοκτησία του τα Independence University, College America, Stevens-Henager College, και California College San Diego.
Τελικά, αφού απορρόφησε δισεκατομμύρια δολάρια των φορολογουμένων, το CEHE έκλεισε σε μια νύκτα, χωρίς καμία προειδοποίηση προς τους φοιτητές μέχρι την τελευταία στιγμή. Είναι τα γνωστά στις ΗΠΑ και ως ‘’Zombie Schools’’, όπως το «περίφημο» DeVry.
Υπάρχουν σκάνδαλα και σε άλλες χώρες που έρχονται στην επιφάνεια και ερευνά η δικαιοσύνη. Μια αναζήτηση στο internet θα πληροφορηθεί ο καθένας τι συμβαίνει στον περίφημο κόσμο σ αυτού του τύπου Πανεπιστημίων.
Ο ρόλος των πανεπιστημίων λειτουργούν, για να παράγουν γνώση να προωθούν την επιστήμη και να διαμορφώνουν Ακαδημαϊκούς πολίτες. Άλλωστε τα Πανεπιστήμια δεν είναι οι καταλύτες διαχρονικά που συνέβαλαν στην Βιομηχανική και την Τεχνολογική Επανάσταση και στην Τεχνητή νοημοσύνη σήμερα; Την γνώση και την έρευνα των Πανεπιστημίων δεν χρησιμοποιούν η Samsung ,η Apple, η Google, η Microsoft , οι πολεμικές βιομηχανίες κλπ.
* Γι’ αυτό και τα πανεπιστήμια, συνεργάζονται, ερευνητικά, δημοσιεύουν από κοινού επιστημονικές εργασίες, παίρνουν σε συνεργασία χρηματοδοτούμενα ερευνητικά προγράμματα από κυβερνήσεις και ιδρύματα, κάνουν ανταλλαγές καθηγητών, φοιτητών και δεν ανταγωνίζονται όπως οι επιχειρήσεις, ώστε να παράγουν καλύτερα και φθηνότερα προϊόντα κλίμακας.
* Θα πρέπει να κατανοηθεί ότι η γνώση και η επιστήμη είναι κοινωνικό αγαθό και όχι προϊόν ώστε να λειτουργεί με επιχειρηματικά κριτήρια γι’ αυτό απαιτούνται ισχυρά δημόσια Πανεπιστήμια με Εκπαιδευτικό και διοικητικό προσωπικό (χρήματα βρέθηκαν για 1000 άτομα δήθεν φρούρησης των Α.Ε.Ι) καθώς αναγκαίες σύγχρονες υποδομές και όχι υποχρηματοδοτούμενα 3,5 φορές λιγότερα σε σχέση με το 2010.
Πόσο τυχαίο είναι ότι αντί των 11.500 ευρώ ανά φοιτητή που αντιστοιχούν, ως δημόσια χρηματοδότηση στα Ευρωπαϊκά πανεπιστήμια, στην Ελλάδα αντιστοιχούν μόλις 2.300 ευρώ;
Δεν υπάρχει ανεπτυγμένη και προοδευμένη χώρα στον κόσμο, χωρίς καλά δημόσια πανεπιστήμια. Δεν υπάρχει χώρα με καλά δημόσια πανεπιστήμια που να μην είναι ανεπτυγμένη. Αυτό δείχνει ότι η σχέση ανάμεσα στα δύο είναι υπαρκτή, σημαντική και αλληλένδετη.
Το αποτέλεσμα στην κοινωνία και τους σχετικούς δείκτες είναι εντυπωσιακό. Περιορίστηκε σημαντικά η φτώχεια, καταπολεμήθηκαν οι ασθένειες, βελτιώθηκε η υγεία και το προσδόκιμο ζωής, μειώθηκε η παιδική θνησιμότητα, μειώθηκε ο αναλφαβητισμός κ.λπ., αυξήθηκε σημαντικά η ευημερία για όλους και η δίκαιη κατανομή του εισοδήματος.
Υ.Γ: Τα Ε.Α.Π που λειτουργούν προσφέρουν ευκαιρίες πρόσβασης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση για την απόκτηση πτυχίων και ισότιμων Επαγγελματικών δικαιωμάτων.
Επίσης μέχρι στιγμής στη χώρα λειτουργούν τέσσερα προπτυχιακά προγράμματα που απευθύνονται αποκλειστικά σε ξένους φοιτητές και είναι στην αγγλική γλώσσα.
Τρεις σχολές Ιατρικής στο ΕΚΠΑ, το ΑΠΘ και το Πανεπιστήμιο Κρήτης και ένα πρόγραμμα στην Αρχαιολογία, την Ιστορία και την Αρχαία Ελλάδα στο ΕΚΠΑ λειτουργούν ήδη φιλοξενώντας συνολικά 200 με 220 φοιτητές.
Παράλληλα δεκάδες μεταπτυχιακά λειτουργούν στα περισσότερα πανεπιστήμια τα οποία είναι ξενόγλωσσα.
Επίσης Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας βρίσκεται ήδη σε τροχιά συγκρότησης δύο ακόμα προπτυχιακών ξενόγλωσσων προγραμμάτων στην Ιατρική από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο και μία πρόταση από το τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών.
Πηγές: Οι καθηγητές Γιάννης Μυλόπουλος (π. Πρύτανης του ΑΠΘ) και Περικλής Γκόγκας του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης.
Κατ’ αρχήν πέραν της Συνταγματικής νομιμότητας του άρθρου 16 πρέπει να απαντηθούν τέσσερα κρίσιμα ερωτήματα:
1. Σε πρωθύστερη περίοδο υπήρξε έντονη κριτική για τους βαθμούς εισαγωγής σε σχολές (όχι φυσικά πρώτης προτίμησης) των Πανεπιστημίων κυρίως της Περιφέρειας και ως ένα βαθμό αυτή η άποψη είχε λογική.
Τώρα αν λειτουργήσουν τα ιδιωτικά (μη-Κρατικά Πανεπιστήμια) ποιος θα ελέγξει την εισαγωγή των νέων φοιτητών σε όποια Σχολή και αν θελήσουν;
Η απάντηση προφανής ….μα φυσικά η αντοχή του πορτοφολιού της κάθε οικογένειας.
2. Ποιο θεσμικό όργανο της Πολιτείας θα κρίνει την χωροταξία των ιδιωτικών (μη-Κρατικών Πανεπιστημίων) την ίδρυση σχολών , όταν για τα δημόσια υπάρχει διαβούλευση, έστω και κουτσουρεμένη σε σχέση με το παρελθόν (ΕΣΑΠ, ΣΤΕ, ΕΣΥΠ).
3. Τα κολέγια θεσμικά πλέον είναι ισότιμα στα επαγγελματικά δικαιώματα με την δημόσια Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Τι άλλαξε; Τι θα αλλάξει τώρα, λοιπόν; Οπότε τι καινούργιο θα φέρει η αλλαγή αυτή;
Γιατί δεν ήρθε το ΜΙΤ ( Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης) ως τώρα στην Ελλάδα ως Κολέγιο το νούμερο 1 στον κόσμο;
4. Εφ’ όσον λειτουργήσουν τα ιδιωτικά (μη-Κρατικά Πανεπιστήμια) θα έχουν την δυνατότητα να χρηματοδοτηθούν για τις υποδομές και τον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό τους από το ΕΣΠΑ και το ΤΑΜΕΙΟ ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ;
* Η αντίληψη που κυριαρχεί στο δημόσιο διάλογο είναι ότι είναι ώριμες οι συνθήκες να «σπάσει το κρατικό μονοπώλιο των Α.Ε.Ι» λες και είναι κρατική βιομηχανία τύπου Ο.Τ.Ε ή ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ (βλέπουμε την πορεία τους) για να ανοίξει ο ανταγωνισμός καθιστώντας την παιδεία και την γνώση προϊόν.
* Ενδιαφέρουσα η τελευταία δημοσκόπηση της MRB όπου οι περισσότεροι πολίτες τάσσονται υπέρ στην ίδρυση των μη κρατικών πανεπιστημίων.
Συγκεκριμένα στον βαθμό συμφωνίας το 57,4% απαντά «σίγουρα ναι» ή «μάλλον ναι», ενώ το 34,8% απαντά «σίγουρα όχι» ή «μάλλον όχι».
Αξία όμως έχει η ερώτηση για το ποια πιστεύουν ότι θα είναι τα ξένα πανεπιστημιακά ιδρύματα που θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον οι πολίτες απάντησαν:
Από τα κορυφαία του κόσμου – 5,6%
Από τα πολύ καλά – 27,7%
Από τα μέτρια – 33,6%
Από τα λιγότερο γνωστά – 19,2%
ΔΞ/ΔΑ – 13,9%
* Είναι βέβαιο ότι τα πρώτης γραμμής Πανεπιστήμια όπως τα Yale, Cambridge, MIT, Harvard, Bocconi ούτε κατά διάνοια θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον για την Ελλάδα και το γνωρίζουν καλά οι κυβερνώντες, όπως επίσης γνωρίζουν ότι δεν έχουν καμία σχέση με ιδιωτικά πανεπιστήμια. Είναι πανεπιστήμια που ιδρύθηκαν πριν από 100, 200, 400 χρόνια από κάποια δωρεά ιδιώτη. Από εκεί και πέρα, είναι καθ’ όλα και de facto δημόσιου χαρακτήρα διοικούνται από boards of trustees, δηλαδή, διαχειριστές όχι ιδιοκτήτες-μετόχους, επιδοτούνται αδρά από το κράτος, δε βάζει κανείς στην τσέπη τα κέρδη τους, αλλά αυτά επανεπενδύονται 100% υποχρεωτικά στο πανεπιστήμιο.
Τέτοια «παραρτήματα» δεν έγιναν πουθενά στον κόσμο, Αυστραλία, ΗΒ, Γερμανία, Καναδά, κ.λπ. γιατί ασφαλώς δεν είναι Pizza Hut ή McDonalds να διακινδυνεύσουν την φήμη τους.
* Παραρτήματα ιδρύουν μικρά δευτερότριτα ιδρύματα καθαρά για κερδοσκοπικούς και μόνο λόγους, άρα θα έχουν και διαρροή συναλλάγματος στο εξωτερικό που τόσο φαίνεται να μας καίει.
* Και το ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι γιατί επιχειρηματικοί όμιλοι και funds αν είναι τόσο ανιδιοτελείς, όσο τους παρουσιάζουν, γιατί δεν επενδύουν ως χορηγοί στα δημόσια ελληνικά πανεπιστήμια για να στηρίξουν την ανώτατη εκπαίδευση και ως δωρητές να έχουν τις ανάλογες απαλλαγές;
Διεθνής εμπειρία:
Φινλανδία: Υπάρχουν 3 ιδιωτικά πανεπιστήμια παντελώς άγνωστα σε μια χώρα που φημίζεται για την παιδεία της – δεν υπάρχουν «παραρτήματα» και «ανταγωνισμός» για να είναι κορυφαία τα δημόσια.
Λουξεμβούργο: Υπάρχουν 2 άγνωστα ιδιωτικά κολέγια – κυριαρχεί το κρατικό δωρεάν πανεπιστήμιο (εγγραφή €600 το χρόνο).
Καναδάς: Τα πανεπιστήμια στον Καναδά είναι όλα κρατικά. Τα μόνα ιδιωτικά είναι 2-3 πολύ μικρές σχολές επαγγελματικής κατάρτισης και τεχνικής εκπαίδευσης.
Αυστρία: τα ιδιωτικά αναγνωρίστηκαν πριν από 15 χρόνια και παραμένουν λίγα, μικρά, χωρίς πολλούς φοιτητές.
Γαλλία: είναι λίγα και ακόμα λιγότερα παρέχουν σοβαρές σπουδές.
Γερμανία: Ιδρύθηκαν 83 ιδιωτικά πανεπιστήμια. Σε αυτά, όμως, σπουδάζει μόλις το 1% των Γερμανών φοιτητών! Σίγουρα δεν τα γνωρίζετε, ενώ πολλά είτε κλείσανε είτε οδηγούνται σύντομα εκεί.
Ιρλανδία: είναι πολύ λίγα και χαμηλής ποιότητας.
Ολλανδία: τα κρατικά κυριαρχούν, χωρίς να μπορούν να τα ανταγωνιστούν τα πολύ λίγα και μικρά ιδιωτικά.
Πορτογαλία: Από το 1980 ακολουθήθηκε η «μαγική» συνταγή που προτείνεται και για την Ελλάδα. Άνοιξαν εκατοντάδες πανεπιστήμια και έκλεισαν τα περισσότερα, λόγω τραγικής ποιότητας και έλλειψης φοιτητών.
Ελβετία: Τα μη-κρατικά και δημόσια έχουν ελάχιστα δίδακτρα, γιατί επιδοτούνται από το δημόσιο. Είναι δημόσια χρηματοδοτούμενα, μη-κερδοσκοπικά πανεπιστήμια.
Μεγάλη Βρετανία: από τα 166 πανεπιστήμια εκεί, όπου και σπουδάζουν χιλιάδες ελληνόπουλα, μόνο 8 είναι ιδιωτικά και αυτά δεν θα τα ξέρετε, γιατί απλά είναι άγνωστα, μικρά και στο τέλος της κατάταξης ποιότητας.
Αυστραλία: Λειτουργούν 2-3 ιδιωτικά πανεπιστήμια το ίδιο άγνωστα και χαμηλής ποιότητας όπως στις παραπάνω χώρες. Οι αρχές αποφάνθηκαν ότι αποτελούν ένα «αποτυχημένο σύστημα».
ΗΠΑ: Υπάρχουν συνολικά 4300 πανεπιστήμια που από αυτά τα 200 είναι εξαιρετικά και τα υπόλοιπα 4100 είναι από καλά και μέτρια έως πολύ χειρότερα από τα ελληνικά ΙΕΚ.
Δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας και πρέπει να φωτίσει το διάλογο ότι το 2020, μια μακρά δίκη που διεξήχθη από το Γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα του Κολοράντο ολοκληρώθηκε με σαφή ευρήματα συστηματικής απάτης από τα μη-κερδοσκοπικά πανεπιστήμια του Center for Excellence in Higher Education (CEHE) που είχε στην ιδιοκτησία του τα Independence University, College America, Stevens-Henager College, και California College San Diego.
Τελικά, αφού απορρόφησε δισεκατομμύρια δολάρια των φορολογουμένων, το CEHE έκλεισε σε μια νύκτα, χωρίς καμία προειδοποίηση προς τους φοιτητές μέχρι την τελευταία στιγμή. Είναι τα γνωστά στις ΗΠΑ και ως ‘’Zombie Schools’’, όπως το «περίφημο» DeVry.
Υπάρχουν σκάνδαλα και σε άλλες χώρες που έρχονται στην επιφάνεια και ερευνά η δικαιοσύνη. Μια αναζήτηση στο internet θα πληροφορηθεί ο καθένας τι συμβαίνει στον περίφημο κόσμο σ αυτού του τύπου Πανεπιστημίων.
Ο ρόλος των πανεπιστημίων λειτουργούν, για να παράγουν γνώση να προωθούν την επιστήμη και να διαμορφώνουν Ακαδημαϊκούς πολίτες. Άλλωστε τα Πανεπιστήμια δεν είναι οι καταλύτες διαχρονικά που συνέβαλαν στην Βιομηχανική και την Τεχνολογική Επανάσταση και στην Τεχνητή νοημοσύνη σήμερα; Την γνώση και την έρευνα των Πανεπιστημίων δεν χρησιμοποιούν η Samsung ,η Apple, η Google, η Microsoft , οι πολεμικές βιομηχανίες κλπ.
* Γι’ αυτό και τα πανεπιστήμια, συνεργάζονται, ερευνητικά, δημοσιεύουν από κοινού επιστημονικές εργασίες, παίρνουν σε συνεργασία χρηματοδοτούμενα ερευνητικά προγράμματα από κυβερνήσεις και ιδρύματα, κάνουν ανταλλαγές καθηγητών, φοιτητών και δεν ανταγωνίζονται όπως οι επιχειρήσεις, ώστε να παράγουν καλύτερα και φθηνότερα προϊόντα κλίμακας.
* Θα πρέπει να κατανοηθεί ότι η γνώση και η επιστήμη είναι κοινωνικό αγαθό και όχι προϊόν ώστε να λειτουργεί με επιχειρηματικά κριτήρια γι’ αυτό απαιτούνται ισχυρά δημόσια Πανεπιστήμια με Εκπαιδευτικό και διοικητικό προσωπικό (χρήματα βρέθηκαν για 1000 άτομα δήθεν φρούρησης των Α.Ε.Ι) καθώς αναγκαίες σύγχρονες υποδομές και όχι υποχρηματοδοτούμενα 3,5 φορές λιγότερα σε σχέση με το 2010.
Πόσο τυχαίο είναι ότι αντί των 11.500 ευρώ ανά φοιτητή που αντιστοιχούν, ως δημόσια χρηματοδότηση στα Ευρωπαϊκά πανεπιστήμια, στην Ελλάδα αντιστοιχούν μόλις 2.300 ευρώ;
Δεν υπάρχει ανεπτυγμένη και προοδευμένη χώρα στον κόσμο, χωρίς καλά δημόσια πανεπιστήμια. Δεν υπάρχει χώρα με καλά δημόσια πανεπιστήμια που να μην είναι ανεπτυγμένη. Αυτό δείχνει ότι η σχέση ανάμεσα στα δύο είναι υπαρκτή, σημαντική και αλληλένδετη.
Το αποτέλεσμα στην κοινωνία και τους σχετικούς δείκτες είναι εντυπωσιακό. Περιορίστηκε σημαντικά η φτώχεια, καταπολεμήθηκαν οι ασθένειες, βελτιώθηκε η υγεία και το προσδόκιμο ζωής, μειώθηκε η παιδική θνησιμότητα, μειώθηκε ο αναλφαβητισμός κ.λπ., αυξήθηκε σημαντικά η ευημερία για όλους και η δίκαιη κατανομή του εισοδήματος.
Υ.Γ: Τα Ε.Α.Π που λειτουργούν προσφέρουν ευκαιρίες πρόσβασης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση για την απόκτηση πτυχίων και ισότιμων Επαγγελματικών δικαιωμάτων.
Επίσης μέχρι στιγμής στη χώρα λειτουργούν τέσσερα προπτυχιακά προγράμματα που απευθύνονται αποκλειστικά σε ξένους φοιτητές και είναι στην αγγλική γλώσσα.
Τρεις σχολές Ιατρικής στο ΕΚΠΑ, το ΑΠΘ και το Πανεπιστήμιο Κρήτης και ένα πρόγραμμα στην Αρχαιολογία, την Ιστορία και την Αρχαία Ελλάδα στο ΕΚΠΑ λειτουργούν ήδη φιλοξενώντας συνολικά 200 με 220 φοιτητές.
Παράλληλα δεκάδες μεταπτυχιακά λειτουργούν στα περισσότερα πανεπιστήμια τα οποία είναι ξενόγλωσσα.
Επίσης Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας βρίσκεται ήδη σε τροχιά συγκρότησης δύο ακόμα προπτυχιακών ξενόγλωσσων προγραμμάτων στην Ιατρική από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο και μία πρόταση από το τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών.
Πηγές: Οι καθηγητές Γιάννης Μυλόπουλος (π. Πρύτανης του ΑΠΘ) και Περικλής Γκόγκας του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης.
1. Σε πρωθύστερη περίοδο υπήρξε έντονη κριτική για τους βαθμούς εισαγωγής σε σχολές (όχι φυσικά πρώτης προτίμησης) των Πανεπιστημίων κυρίως της Περιφέρειας και ως ένα βαθμό αυτή η άποψη είχε λογική.
Τώρα αν λειτουργήσουν τα ιδιωτικά (μη-Κρατικά Πανεπιστήμια) ποιος θα ελέγξει την εισαγωγή των νέων φοιτητών σε όποια Σχολή και αν θελήσουν;
Η απάντηση προφανής ….μα φυσικά η αντοχή του πορτοφολιού της κάθε οικογένειας.
2. Ποιο θεσμικό όργανο της Πολιτείας θα κρίνει την χωροταξία των ιδιωτικών (μη-Κρατικών Πανεπιστημίων) την ίδρυση σχολών , όταν για τα δημόσια υπάρχει διαβούλευση, έστω και κουτσουρεμένη σε σχέση με το παρελθόν (ΕΣΑΠ, ΣΤΕ, ΕΣΥΠ).
3. Τα κολέγια θεσμικά πλέον είναι ισότιμα στα επαγγελματικά δικαιώματα με την δημόσια Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Τι άλλαξε; Τι θα αλλάξει τώρα, λοιπόν; Οπότε τι καινούργιο θα φέρει η αλλαγή αυτή;
Γιατί δεν ήρθε το ΜΙΤ ( Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης) ως τώρα στην Ελλάδα ως Κολέγιο το νούμερο 1 στον κόσμο;
4. Εφ’ όσον λειτουργήσουν τα ιδιωτικά (μη-Κρατικά Πανεπιστήμια) θα έχουν την δυνατότητα να χρηματοδοτηθούν για τις υποδομές και τον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό τους από το ΕΣΠΑ και το ΤΑΜΕΙΟ ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ;
* Η αντίληψη που κυριαρχεί στο δημόσιο διάλογο είναι ότι είναι ώριμες οι συνθήκες να «σπάσει το κρατικό μονοπώλιο των Α.Ε.Ι» λες και είναι κρατική βιομηχανία τύπου Ο.Τ.Ε ή ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ (βλέπουμε την πορεία τους) για να ανοίξει ο ανταγωνισμός καθιστώντας την παιδεία και την γνώση προϊόν.
* Ενδιαφέρουσα η τελευταία δημοσκόπηση της MRB όπου οι περισσότεροι πολίτες τάσσονται υπέρ στην ίδρυση των μη κρατικών πανεπιστημίων.
Συγκεκριμένα στον βαθμό συμφωνίας το 57,4% απαντά «σίγουρα ναι» ή «μάλλον ναι», ενώ το 34,8% απαντά «σίγουρα όχι» ή «μάλλον όχι».
Αξία όμως έχει η ερώτηση για το ποια πιστεύουν ότι θα είναι τα ξένα πανεπιστημιακά ιδρύματα που θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον οι πολίτες απάντησαν:
Από τα κορυφαία του κόσμου – 5,6%
Από τα πολύ καλά – 27,7%
Από τα μέτρια – 33,6%
Από τα λιγότερο γνωστά – 19,2%
ΔΞ/ΔΑ – 13,9%
* Είναι βέβαιο ότι τα πρώτης γραμμής Πανεπιστήμια όπως τα Yale, Cambridge, MIT, Harvard, Bocconi ούτε κατά διάνοια θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον για την Ελλάδα και το γνωρίζουν καλά οι κυβερνώντες, όπως επίσης γνωρίζουν ότι δεν έχουν καμία σχέση με ιδιωτικά πανεπιστήμια. Είναι πανεπιστήμια που ιδρύθηκαν πριν από 100, 200, 400 χρόνια από κάποια δωρεά ιδιώτη. Από εκεί και πέρα, είναι καθ’ όλα και de facto δημόσιου χαρακτήρα διοικούνται από boards of trustees, δηλαδή, διαχειριστές όχι ιδιοκτήτες-μετόχους, επιδοτούνται αδρά από το κράτος, δε βάζει κανείς στην τσέπη τα κέρδη τους, αλλά αυτά επανεπενδύονται 100% υποχρεωτικά στο πανεπιστήμιο.
Τέτοια «παραρτήματα» δεν έγιναν πουθενά στον κόσμο, Αυστραλία, ΗΒ, Γερμανία, Καναδά, κ.λπ. γιατί ασφαλώς δεν είναι Pizza Hut ή McDonalds να διακινδυνεύσουν την φήμη τους.
* Παραρτήματα ιδρύουν μικρά δευτερότριτα ιδρύματα καθαρά για κερδοσκοπικούς και μόνο λόγους, άρα θα έχουν και διαρροή συναλλάγματος στο εξωτερικό που τόσο φαίνεται να μας καίει.
* Και το ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι γιατί επιχειρηματικοί όμιλοι και funds αν είναι τόσο ανιδιοτελείς, όσο τους παρουσιάζουν, γιατί δεν επενδύουν ως χορηγοί στα δημόσια ελληνικά πανεπιστήμια για να στηρίξουν την ανώτατη εκπαίδευση και ως δωρητές να έχουν τις ανάλογες απαλλαγές;
Διεθνής εμπειρία:
Φινλανδία: Υπάρχουν 3 ιδιωτικά πανεπιστήμια παντελώς άγνωστα σε μια χώρα που φημίζεται για την παιδεία της – δεν υπάρχουν «παραρτήματα» και «ανταγωνισμός» για να είναι κορυφαία τα δημόσια.
Λουξεμβούργο: Υπάρχουν 2 άγνωστα ιδιωτικά κολέγια – κυριαρχεί το κρατικό δωρεάν πανεπιστήμιο (εγγραφή €600 το χρόνο).
Καναδάς: Τα πανεπιστήμια στον Καναδά είναι όλα κρατικά. Τα μόνα ιδιωτικά είναι 2-3 πολύ μικρές σχολές επαγγελματικής κατάρτισης και τεχνικής εκπαίδευσης.
Αυστρία: τα ιδιωτικά αναγνωρίστηκαν πριν από 15 χρόνια και παραμένουν λίγα, μικρά, χωρίς πολλούς φοιτητές.
Γαλλία: είναι λίγα και ακόμα λιγότερα παρέχουν σοβαρές σπουδές.
Γερμανία: Ιδρύθηκαν 83 ιδιωτικά πανεπιστήμια. Σε αυτά, όμως, σπουδάζει μόλις το 1% των Γερμανών φοιτητών! Σίγουρα δεν τα γνωρίζετε, ενώ πολλά είτε κλείσανε είτε οδηγούνται σύντομα εκεί.
Ιρλανδία: είναι πολύ λίγα και χαμηλής ποιότητας.
Ολλανδία: τα κρατικά κυριαρχούν, χωρίς να μπορούν να τα ανταγωνιστούν τα πολύ λίγα και μικρά ιδιωτικά.
Πορτογαλία: Από το 1980 ακολουθήθηκε η «μαγική» συνταγή που προτείνεται και για την Ελλάδα. Άνοιξαν εκατοντάδες πανεπιστήμια και έκλεισαν τα περισσότερα, λόγω τραγικής ποιότητας και έλλειψης φοιτητών.
Ελβετία: Τα μη-κρατικά και δημόσια έχουν ελάχιστα δίδακτρα, γιατί επιδοτούνται από το δημόσιο. Είναι δημόσια χρηματοδοτούμενα, μη-κερδοσκοπικά πανεπιστήμια.
Μεγάλη Βρετανία: από τα 166 πανεπιστήμια εκεί, όπου και σπουδάζουν χιλιάδες ελληνόπουλα, μόνο 8 είναι ιδιωτικά και αυτά δεν θα τα ξέρετε, γιατί απλά είναι άγνωστα, μικρά και στο τέλος της κατάταξης ποιότητας.
Αυστραλία: Λειτουργούν 2-3 ιδιωτικά πανεπιστήμια το ίδιο άγνωστα και χαμηλής ποιότητας όπως στις παραπάνω χώρες. Οι αρχές αποφάνθηκαν ότι αποτελούν ένα «αποτυχημένο σύστημα».
ΗΠΑ: Υπάρχουν συνολικά 4300 πανεπιστήμια που από αυτά τα 200 είναι εξαιρετικά και τα υπόλοιπα 4100 είναι από καλά και μέτρια έως πολύ χειρότερα από τα ελληνικά ΙΕΚ.
Δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας και πρέπει να φωτίσει το διάλογο ότι το 2020, μια μακρά δίκη που διεξήχθη από το Γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα του Κολοράντο ολοκληρώθηκε με σαφή ευρήματα συστηματικής απάτης από τα μη-κερδοσκοπικά πανεπιστήμια του Center for Excellence in Higher Education (CEHE) που είχε στην ιδιοκτησία του τα Independence University, College America, Stevens-Henager College, και California College San Diego.
Τελικά, αφού απορρόφησε δισεκατομμύρια δολάρια των φορολογουμένων, το CEHE έκλεισε σε μια νύκτα, χωρίς καμία προειδοποίηση προς τους φοιτητές μέχρι την τελευταία στιγμή. Είναι τα γνωστά στις ΗΠΑ και ως ‘’Zombie Schools’’, όπως το «περίφημο» DeVry.
Υπάρχουν σκάνδαλα και σε άλλες χώρες που έρχονται στην επιφάνεια και ερευνά η δικαιοσύνη. Μια αναζήτηση στο internet θα πληροφορηθεί ο καθένας τι συμβαίνει στον περίφημο κόσμο σ αυτού του τύπου Πανεπιστημίων.
Ο ρόλος των πανεπιστημίων λειτουργούν, για να παράγουν γνώση να προωθούν την επιστήμη και να διαμορφώνουν Ακαδημαϊκούς πολίτες. Άλλωστε τα Πανεπιστήμια δεν είναι οι καταλύτες διαχρονικά που συνέβαλαν στην Βιομηχανική και την Τεχνολογική Επανάσταση και στην Τεχνητή νοημοσύνη σήμερα; Την γνώση και την έρευνα των Πανεπιστημίων δεν χρησιμοποιούν η Samsung ,η Apple, η Google, η Microsoft , οι πολεμικές βιομηχανίες κλπ.
* Γι’ αυτό και τα πανεπιστήμια, συνεργάζονται, ερευνητικά, δημοσιεύουν από κοινού επιστημονικές εργασίες, παίρνουν σε συνεργασία χρηματοδοτούμενα ερευνητικά προγράμματα από κυβερνήσεις και ιδρύματα, κάνουν ανταλλαγές καθηγητών, φοιτητών και δεν ανταγωνίζονται όπως οι επιχειρήσεις, ώστε να παράγουν καλύτερα και φθηνότερα προϊόντα κλίμακας.
* Θα πρέπει να κατανοηθεί ότι η γνώση και η επιστήμη είναι κοινωνικό αγαθό και όχι προϊόν ώστε να λειτουργεί με επιχειρηματικά κριτήρια γι’ αυτό απαιτούνται ισχυρά δημόσια Πανεπιστήμια με Εκπαιδευτικό και διοικητικό προσωπικό (χρήματα βρέθηκαν για 1000 άτομα δήθεν φρούρησης των Α.Ε.Ι) καθώς αναγκαίες σύγχρονες υποδομές και όχι υποχρηματοδοτούμενα 3,5 φορές λιγότερα σε σχέση με το 2010.
Πόσο τυχαίο είναι ότι αντί των 11.500 ευρώ ανά φοιτητή που αντιστοιχούν, ως δημόσια χρηματοδότηση στα Ευρωπαϊκά πανεπιστήμια, στην Ελλάδα αντιστοιχούν μόλις 2.300 ευρώ;
Δεν υπάρχει ανεπτυγμένη και προοδευμένη χώρα στον κόσμο, χωρίς καλά δημόσια πανεπιστήμια. Δεν υπάρχει χώρα με καλά δημόσια πανεπιστήμια που να μην είναι ανεπτυγμένη. Αυτό δείχνει ότι η σχέση ανάμεσα στα δύο είναι υπαρκτή, σημαντική και αλληλένδετη.
Το αποτέλεσμα στην κοινωνία και τους σχετικούς δείκτες είναι εντυπωσιακό. Περιορίστηκε σημαντικά η φτώχεια, καταπολεμήθηκαν οι ασθένειες, βελτιώθηκε η υγεία και το προσδόκιμο ζωής, μειώθηκε η παιδική θνησιμότητα, μειώθηκε ο αναλφαβητισμός κ.λπ., αυξήθηκε σημαντικά η ευημερία για όλους και η δίκαιη κατανομή του εισοδήματος.
Υ.Γ: Τα Ε.Α.Π που λειτουργούν προσφέρουν ευκαιρίες πρόσβασης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση για την απόκτηση πτυχίων και ισότιμων Επαγγελματικών δικαιωμάτων.
Επίσης μέχρι στιγμής στη χώρα λειτουργούν τέσσερα προπτυχιακά προγράμματα που απευθύνονται αποκλειστικά σε ξένους φοιτητές και είναι στην αγγλική γλώσσα.
Τρεις σχολές Ιατρικής στο ΕΚΠΑ, το ΑΠΘ και το Πανεπιστήμιο Κρήτης και ένα πρόγραμμα στην Αρχαιολογία, την Ιστορία και την Αρχαία Ελλάδα στο ΕΚΠΑ λειτουργούν ήδη φιλοξενώντας συνολικά 200 με 220 φοιτητές.
Παράλληλα δεκάδες μεταπτυχιακά λειτουργούν στα περισσότερα πανεπιστήμια τα οποία είναι ξενόγλωσσα.
Επίσης Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας βρίσκεται ήδη σε τροχιά συγκρότησης δύο ακόμα προπτυχιακών ξενόγλωσσων προγραμμάτων στην Ιατρική από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο και μία πρόταση από το τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών.
Πηγές: Οι καθηγητές Γιάννης Μυλόπουλος (π. Πρύτανης του ΑΠΘ) και Περικλής Γκόγκας του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης.