notification icon
Θα θέλατε να σας ενημερώνουμε για τα έκτακτα γεγονότα ;

«Λακωνικές ειδήσεις 150 ετών»

slider_image

Μοιράσου το άρθρο:

04-11-2016

Ξεφυλλίζοντας παλιές αιγυπτιώτικες και σπαρτιάτικες εφημερίδες, ορισμένες ειδήσεις τραβούν το ενδιαφέρον, τις περισσότερες φορές χωρίς να καταλαβαίνεις το γιατί.

Ας αντιγράψουμε λοιπόν κάποιες απ΄ αυτές, απλά ως μνήμες που δεν είχαμε ποτέ, απλά ως εικόνες που δημιούργησε ο νους στα χνάρια του χρόνου:

¨Ημερήσια Νέα¨, Αλεξάνδρεια 15-27/5/1873: ¨Από της 15 Μαΐου 1876 θ΄ αναφθή νέος πυρσός εν τινί νεωστί κατασκευασθέντη φάρω επί της νήσου Κρανέας*, κειμένης πλησίον της πόλεως Γυθείου. Ο πυρσός θα είναι σταθερός μετ΄ αναλαμπών ερυθρών και λευκών από πρώτου εις πρώτον λεπτόν της ώρας, φωτίζων άπαντα τον ορίζοντα εις ύψος 30 μέτρων περίπου υπέρ την θάλασσαν και εν αιθρία νυκτί καθιστάμενος ορατός εις απόστασιν 15 μιλλίων. Ταύτα προς γνώσιν των ναυτιλλομένων εκ της επισήμου ειδοποιήσεως του Υπουργείου των Ναυτικών¨.

¨Ημερήσια Νέα¨, Αλεξάνδρεια 21-3/10/1873: ¨Εκ Μονεμβασίας επιστέλλουσιν ότι λύκος μανιωδώς επιπεσών κατά των οικούντων εις Περιβόλια του δήμου Μονεμβασίας, πέντε μεν άνδρας κατετραυμάτισε, δύο δε παιδία ως και πολλά άλλα ζώα κατέφαγε¨.

¨Σπάρτη¨, Σπάρτη 15/1/1876: ¨Απεφασίσθη τέλος η λιθόστρωσθις της από της αγοράς αρχομένης και προς τον ναόν της Ευαγγελιστρίας αγούσης οδού, την οποίαν πρότερον μετά βροχήν μόλις ηδύνατο τις να διέλθη έφιππος¨.

¨Σπάρτη¨, Σπάρτη 17/12/1880: ¨Μετ΄ άκρας ευχαριστήσεως εμάθαμεν ότι ενεκρίθη η κατασκευή της οδού από Σπάρτης εις Άγιον Ιωάννην και από Αγίου Ιωάννου εις Μισθρά¨.

¨Σπάρτη¨, Σπάρτη 5/3/1881: ¨Η προ αμνημονεύτων χρόνων σωζομένη κυπάρισσος γιγάντειος και σώζουσα την μνήμην απείρων γενεών εγένετο δυστυχώς προ ημερών εξ απροσεξίας παρανάλωμα του πυρός. Τωόντι θλίψις και αγανάκτησις διακατέχει ημάς επί τούτω. Μήπως αύτη εάν ηδύνατο να εκβάλη φωνήν δεν ήθελεν αγανακτήσει και κεραυνοβολήσει ημάς. Ομολογουμένως η κυπάρισσος αύτη ην κειμήλιον της αρχαιότητος και αφού ο πανδαμάτωρ χρόνος εφείσατο της υπάρξεως του, ανθρώπινος χειρ, μεταμεληθείσα βεβαίως ως άλλος Ηρόστρατος**, κατήνεγκε κατ΄ αυτής ανεπανόρθωτον καταστροφήν¨.

Τέλος, ας αναδημοσιεύσουμε μία επιστολή του Γ.Ξ. προς τον Α.Κ., που δημοσιεύτηκε στη ¨Σπάρτη¨ την 1/1/1877 και χωρίς να γνωρίζουμε φυσικά το λόγο που γράφτηκε, φαντάζει σε μας ύστερα από 1,5 σχεδόν αιώνα λιγάκι ¨αστεία¨... : 
 
¨Φίλτατε εξάδελφε!
Μετά λύπης ανέγνων τας εν τη Ηοί***, εν τύπω αγωγής, καταχωρισθείσας μωρολογίας σου. Λέγω μετά λύπης διότι μόνον τρελλόν και βλάκα σε ανεγνώριζον μέχρι τούδε, ήδη όμως σε ανευρίσκω και αναίσχυντον και κακοήθη!
Εάν ήναι αληθή τα υπό σου υπογεγραμμένα, σε λυπούμαι και σε οικτήρω δυστυχή, διότι και μάγειρος, προς ους εγνώρισας, και γελωτοποιός κατέστης, και τέλος και επί μισθώ προξενητής, και........ τις οίδε τι άλλο χείρον.........
Αλλ΄ όχι, ουδείς βεβαίως απώλεσεν ούτω τας φρένας ώστε να συζητήση με τον κατάπτυστον σε τα ιερώτερα ! Είναι επινόημα αναγώγων άλλων όπερ εκ κακοβουλίας εισήγαγον εις την κουφήν κεφαλήν σου, διανοηθέντων ούτω να πειράξωσι δήθεν και ανεβίβασαν σε, τον γελοίον επί της σκηνής, και περιέβαλον σε τον ευήθη με την προσεπωνυμίαν εκείνην, την πάντοτε εις σε εμπρέπουσαν, και ην μόνον εν ημέραις αποκρέω είθισται να λαμβάνωσιν άλλοι.
Αλλ΄ όπως ποτ΄ αν η ουδέν άλλο εις ημάς τους ατυχώς συγγενείς σου απέμεινεν ή να επικαλεσθώμεν την εξ ύψους επί σε αντίληψιν.
Υγιαίνοιτε.
Ο εξάδελφος σου¨.
 
* Στην επίσημη ιστοσελίδα της Υπηρεσίας Φάρων του Ελληνικού Ναυτικού διαβάζουμε πως ο Φάρος της Κρανάης πρωτολειτούργησε το 1859. Κατά τη διάρκεια του 2ου π.π. ο φάρος παρέμεινε σβηστός και στα πλαίσια ανασυγκρότησης του Φαρικού Δικτύου επαναλειτούργησε το 1949. Μέχρι το 2002 λειτουργούσε με ασετιλίνη, οπότε και αυτοματοποιήθηκε με ηλιακή ενέργεια.  Το 2004 ηλεκτροδοτήθηκε και λειτουργεί ως επιτηρούμενος.
** Πρόκειται για τον Εφέσιο Ηρόστρατο, ο οποίος το 356 π.Χ. πυρπόλησε το Ναό της Αρτέμιδος στην Έφεσο με σκοπό να μείνει τ΄ όνομα του στην ιστορία… Τελικά, καταδικάστηκε και εκτελέστηκε, ενώ απαγορεύτηκε η μνημόνευση του ονόματος του.
*** Πρόκειται για την εφημερίδα ¨Ηώς¨ που πρωτοεκδόθηκε στη Σπάρτη το 1874.
 
[Στη φώτο: Η Σπάρτη σε γερμανική ξυλογραφία του 1890]
 

Ν.ΝΙΚΗΤΑΡΙΔΗΣ
Ξεφυλλίζοντας παλιές αιγυπτιώτικες και σπαρτιάτικες εφημερίδες, ορισμένες ειδήσεις τραβούν το ενδιαφέρον, τις περισσότερες φορές χωρίς να καταλαβαίνεις το γιατί.

Ας αντιγράψουμε λοιπόν κάποιες απ΄ αυτές, απλά ως μνήμες που δεν είχαμε ποτέ, απλά ως εικόνες που δημιούργησε ο νους στα χνάρια του χρόνου:

¨Ημερήσια Νέα¨, Αλεξάνδρεια 15-27/5/1873: ¨Από της 15 Μαΐου 1876 θ΄ αναφθή νέος πυρσός εν τινί νεωστί κατασκευασθέντη φάρω επί της νήσου Κρανέας*, κειμένης πλησίον της πόλεως Γυθείου. Ο πυρσός θα είναι σταθερός μετ΄ αναλαμπών ερυθρών και λευκών από πρώτου εις πρώτον λεπτόν της ώρας, φωτίζων άπαντα τον ορίζοντα εις ύψος 30 μέτρων περίπου υπέρ την θάλασσαν και εν αιθρία νυκτί καθιστάμενος ορατός εις απόστασιν 15 μιλλίων. Ταύτα προς γνώσιν των ναυτιλλομένων εκ της επισήμου ειδοποιήσεως του Υπουργείου των Ναυτικών¨.

¨Ημερήσια Νέα¨, Αλεξάνδρεια 21-3/10/1873: ¨Εκ Μονεμβασίας επιστέλλουσιν ότι λύκος μανιωδώς επιπεσών κατά των οικούντων εις Περιβόλια του δήμου Μονεμβασίας, πέντε μεν άνδρας κατετραυμάτισε, δύο δε παιδία ως και πολλά άλλα ζώα κατέφαγε¨.

¨Σπάρτη¨, Σπάρτη 15/1/1876: ¨Απεφασίσθη τέλος η λιθόστρωσθις της από της αγοράς αρχομένης και προς τον ναόν της Ευαγγελιστρίας αγούσης οδού, την οποίαν πρότερον μετά βροχήν μόλις ηδύνατο τις να διέλθη έφιππος¨.

¨Σπάρτη¨, Σπάρτη 17/12/1880: ¨Μετ΄ άκρας ευχαριστήσεως εμάθαμεν ότι ενεκρίθη η κατασκευή της οδού από Σπάρτης εις Άγιον Ιωάννην και από Αγίου Ιωάννου εις Μισθρά¨.

¨Σπάρτη¨, Σπάρτη 5/3/1881: ¨Η προ αμνημονεύτων χρόνων σωζομένη κυπάρισσος γιγάντειος και σώζουσα την μνήμην απείρων γενεών εγένετο δυστυχώς προ ημερών εξ απροσεξίας παρανάλωμα του πυρός. Τωόντι θλίψις και αγανάκτησις διακατέχει ημάς επί τούτω. Μήπως αύτη εάν ηδύνατο να εκβάλη φωνήν δεν ήθελεν αγανακτήσει και κεραυνοβολήσει ημάς. Ομολογουμένως η κυπάρισσος αύτη ην κειμήλιον της αρχαιότητος και αφού ο πανδαμάτωρ χρόνος εφείσατο της υπάρξεως του, ανθρώπινος χειρ, μεταμεληθείσα βεβαίως ως άλλος Ηρόστρατος**, κατήνεγκε κατ΄ αυτής ανεπανόρθωτον καταστροφήν¨.

Τέλος, ας αναδημοσιεύσουμε μία επιστολή του Γ.Ξ. προς τον Α.Κ., που δημοσιεύτηκε στη ¨Σπάρτη¨ την 1/1/1877 και χωρίς να γνωρίζουμε φυσικά το λόγο που γράφτηκε, φαντάζει σε μας ύστερα από 1,5 σχεδόν αιώνα λιγάκι ¨αστεία¨... : 
 
¨Φίλτατε εξάδελφε!
Μετά λύπης ανέγνων τας εν τη Ηοί***, εν τύπω αγωγής, καταχωρισθείσας μωρολογίας σου. Λέγω μετά λύπης διότι μόνον τρελλόν και βλάκα σε ανεγνώριζον μέχρι τούδε, ήδη όμως σε ανευρίσκω και αναίσχυντον και κακοήθη!
Εάν ήναι αληθή τα υπό σου υπογεγραμμένα, σε λυπούμαι και σε οικτήρω δυστυχή, διότι και μάγειρος, προς ους εγνώρισας, και γελωτοποιός κατέστης, και τέλος και επί μισθώ προξενητής, και........ τις οίδε τι άλλο χείρον.........
Αλλ΄ όχι, ουδείς βεβαίως απώλεσεν ούτω τας φρένας ώστε να συζητήση με τον κατάπτυστον σε τα ιερώτερα ! Είναι επινόημα αναγώγων άλλων όπερ εκ κακοβουλίας εισήγαγον εις την κουφήν κεφαλήν σου, διανοηθέντων ούτω να πειράξωσι δήθεν και ανεβίβασαν σε, τον γελοίον επί της σκηνής, και περιέβαλον σε τον ευήθη με την προσεπωνυμίαν εκείνην, την πάντοτε εις σε εμπρέπουσαν, και ην μόνον εν ημέραις αποκρέω είθισται να λαμβάνωσιν άλλοι.
Αλλ΄ όπως ποτ΄ αν η ουδέν άλλο εις ημάς τους ατυχώς συγγενείς σου απέμεινεν ή να επικαλεσθώμεν την εξ ύψους επί σε αντίληψιν.
Υγιαίνοιτε.
Ο εξάδελφος σου¨.
 
* Στην επίσημη ιστοσελίδα της Υπηρεσίας Φάρων του Ελληνικού Ναυτικού διαβάζουμε πως ο Φάρος της Κρανάης πρωτολειτούργησε το 1859. Κατά τη διάρκεια του 2ου π.π. ο φάρος παρέμεινε σβηστός και στα πλαίσια ανασυγκρότησης του Φαρικού Δικτύου επαναλειτούργησε το 1949. Μέχρι το 2002 λειτουργούσε με ασετιλίνη, οπότε και αυτοματοποιήθηκε με ηλιακή ενέργεια.  Το 2004 ηλεκτροδοτήθηκε και λειτουργεί ως επιτηρούμενος.
** Πρόκειται για τον Εφέσιο Ηρόστρατο, ο οποίος το 356 π.Χ. πυρπόλησε το Ναό της Αρτέμιδος στην Έφεσο με σκοπό να μείνει τ΄ όνομα του στην ιστορία… Τελικά, καταδικάστηκε και εκτελέστηκε, ενώ απαγορεύτηκε η μνημόνευση του ονόματος του.
*** Πρόκειται για την εφημερίδα ¨Ηώς¨ που πρωτοεκδόθηκε στη Σπάρτη το 1874.
 
[Στη φώτο: Η Σπάρτη σε γερμανική ξυλογραφία του 1890]
 

Ν.ΝΙΚΗΤΑΡΙΔΗΣ

Η APELA προτείνει

image

Eτικέτες :
images Άρθρα
01-03-2024

Κοντούλα λεμονιά

images Άρθρα
19-01-2024

Αϊ Γιάννη μου

images Άρθρα
19-01-2024

Η «ΜΑΣΚΑ»

images Άρθρα
10-01-2024

Η Ρώμη του 2024